pl+48 71 794 01 27
·
kancelaria@tla-kancelaria.pl
·
Pon - Pt 08:00-16:00
Śledź nas na Linkedin

Ceny transferowe

TLA Kancelaria > Specjalizacje > Ceny transferowe

Jesteś w biznesie nie od dziś, więc wiesz, że często funkcjonuje on jak naczynia połączone. Tak jak w laboratorium, tak również w transakcjach podmiotów powiązanych istotna jest odpowiednia proporcja czynników.

Aktualności

Zbliża się termin złożenia powiadomienia CBC-P 

Z końcem marca upływa termin na złożenie powiadomienia CBC-P za 2023 r.

„Benchmark forum – cz. 12” – weryfikacja powiązań „zarządczych”

Weryfikacja powiązań „zarządczych” w procesie sporządzania analiz porównawczych jest pomijana bądź traktowana „po macoszemu”, natomiast należy traktować ją na równi z weryfikacją powiązań...

Zbliża się termin na złożenie informacji TPR 

Z dniem 31 stycznia upływa termin na złożenie informacji TPR do Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Nasze wyspecjalizowane doradztwo obejmuje w szczególności

1. Przygotowanie i weryfikacja polityki cen transferowych

  • Przygotowanie i wdrożenie polityki cen transferowych
    • Przygotowanie i wdrożenie polityki cen transferowych obejmującej:
    • Określenie profilów funkcjonalnych podmiotów powiązanych
    • Zasady wyceny transferu
    • Zasady dokumentacji transakcji
  • Projektowanie specyficznych transakcji grupowych, w tym m. in.:
    • Doradztwo i sporządzanie umów o podziale kosztów (ang.Cost Sharing Agreement), umów wspólnego przedsięwzięcia (ang. Joint venture agreement) i rozliczeń związanych z takimi umowami
    • Doradztwo i wsparcie przy tworzeniu podatkowej grupy kapitałowej
    • Doradztwo i sporządzanie umów związanych z usługami o niskiej wartości dodanej, również w celu skorzystania z preferencji „safe harbours”.

2. Analizy cen transferowych (benchmarking i analiza zgodności)

  • Sporządzanie analiz porównawczych (przy użyciu m.in. bazy Quick Analytics wykorzystywanej również przez organy) dotyczących m.in.:
    • Produkcji kontraktowej
    • Dystrybucji towarów
    • Usług wewnątrzgrupowych
    • Pożyczek i gwarancji
    • Licencji na korzystanie z IP
  • Sporządzanie opisów zgodności warunków transakcji z zasadą ceny rynkowej

3. Dokumentacja podatkowa (Local File, Master File)

  • Sporządzanie dokumentacji lokalnej („Local File”)
  • Sporządzanie dokumentacji grupowej („Master File”)
  • Weryfikacja i ocena posiadanej dokumentacji podatkowej.

4. Informacja o cenach transferowych (TP-R)

  • Sporządzanie informacji o cenach transferowych TP-R (przepisy od 01.01.2019)
  • Sporządzanie i weryfikacja sprawozdań CIT – TP oraz PIT – TP (przepisy przed 01.01.2019)

5. Reprezentowanie w trakcie kontroli cen transferowych

6. OCENA/PROJEKTOWANIE RESTRUKTURYZACJI W GRUPIE

  • Projektowanie planowanych relokacji funkcji i ryzyk w ramach grup kapitałowych
  • Ocena prawidłowości rozliczeń związanych z relokacją funkcji i ryzyk w ramach gryp kapitałowych
  • Kalkulacja lub weryfikacja poziomu opłaty exit fee

7. UPRZEDNIE POROZUMIENIA CENOWE (APA)

  • Ocena możliwości ubiegania się o APA dla poszczególnych transakcji grupowych
  • Pomoc w zakresie organizacji spotkania wstępnego z szefem KAS
  • Przygotowanie wniosku o APA
  • Wsparcie na każdym etapie wnioskowania (w tym w negocjowaniu warunków porozumienia)
  • Wsparcie w procesie wdrożenia postanowień wynikających z decyzji szefa KAS

8. SZKOLENIA W ZAKRESIE CEN TRANSFEROWYCH

  • Organizacja szkoleń zamkniętych w zakresie TP na życzenie klienta
  • Organizacja szkoleń otwartych w zakresie TP
  • Organizacja szkoleń online, przy wykorzystaniu specjalistycznych narzędzi IT
Przewodnik po cenach transferowych

Krok po kroku

Czym są ceny transferowe, jakie zagadnienia są kluczowe przy ich analizowaniu, jak się przygotować do kontroli skarbowej, jakie sankcje grożą za niedopełnienie obowiązków i na co warto zwrócić uwagę podczas sporządzania dokumentacji cen transferowych – to wszystko w prosty i przystępny sposób postaraliśmy się przedstawić w poniższym przewodniku. Jest on podzielony na sekcje, które w sposób szczegółowy omawiają każde z zagadnień. Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę i dowiedzieć się czegoś o cenach transferowych, analizach porównawczych, rajach podatkowych, czy też metodach wyceny, zapraszamy do lektury.

1. Pojęcie Ceny transferowej

Ceny transferowe w ostatnich latach zdominowały zagadnienia uwzględniane w procesie planowania podatkowego w ramach grup kapitałowych, głównie w związku z ilością kontroli prowadzonych przez organy podatkowe. 

W ostatnich latach ceny transferowe stały się przedmiotem szczególnego zainteresowania administracji podatkowych wielu krajów, w tym Polski, ze względu na fakt, że w wielu przypadkach stanowią narzędzie agresywnego planowania podatkowego grup kapitałowych. W Polsce zagadnienie cen transferowych stało się w ostatnich latach wręcz zagadnieniem priorytetowym dla administracji podatkowej i w praktyce można zauważyć znaczny wzrost kontroli w przedmiotowym zakresie. 

Dostrzegając zagrożenia dla rozwoju gospodarczego wynikających ze stosowania cen transferowych podejmowanych jest szereg działań przez organizacje międzynarodowe, takie jak Organizacja Współpracy Gospodarczej o Rozwoju (OECD) oraz Unia Europejska, które mają na celu zapobiegać wykorzystywaniu cen transferowych do agresywnej optymalizacji podatkowej prowadzącej do erozji podstawy opodatkowania i transferu zysków. Wyniki prac wskazanych instytucji w przedmiocie cen transferowych znalazły swój wyraz w zmianach legislacyjnych w Polsce, w szczególności w przedmiocie wymogów dotyczących dokumentacji cen transferowych.

Obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. zmiany w ustawie o CIT i ustawie o PIT wprowadziły do obu ustaw definicję ceny transferowej. Art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT (analogicznie art. 23m ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT) stanowi, że ilekroć jest mowa o cenie transferowej, oznacza to rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy. Ustawodawca tym samym określił szerokie ramy rozumienia pojęcia cen transferowych.

2. Transakcja kontrolowana

Ustawodawca z dniem 1 stycznia 2019 r. zdecydował się uregulować pojęcie „transakcji”, tworząc pojemną definicję „transakcji kontrolowanej”

Ustawa o CIT/PIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. wprowadza na potrzeby regulacji cen transferowych definicję „transakcji kontrolowanej”.
Zgodnie z tą definicją transakcja kontrolowana oznacza identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań. Wprowadzenie szerokiej definicji transakcji kontrolowanej ma na celu objęcie nią również zdarzeń, które w języku potocznym mogą nie być uznawane za transakcje, np.:

    • restrukturyzacje,
    • umowy o podziale kosztów (CCA),
    • umowy spółki osobowej,
    • umowy o współpracy
    • umowy o zarządzanie płynnością.

3. Podmioty powiązane

Ustalenie, czy dane podmioty są ze sobą „powiązane” na gruncie ustaw o podatkach dochodowych, ma doniosłe znaczenie dla celów zidentyfikowania obowiązków dokumentacyjnych oraz możliwości doszacowania dochodu/zmniejszenia straty przez organy podatkowe.

Zgodnie z definicją obowiązującą od 1 stycznia 2019 r. podmioty powiązane to:

    1. podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
    2. podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
      • ten sam inny podmiot lub
      • małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
    3. spółka niemającą osobowości prawnej i jej wspólnicy, lub
    4. podatnik i jego zagraniczny zakład
  • Przez wywieranie znaczącego wpływu rozumie się m.in.:
    1. posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale (rozbudowanie pojęcia „udziału w kapitale” – udział w kapitale, prawach głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, jednostkach uczestnictwa, certyfikatach lub innych prawach związanych z uczestnictwem w zyskach lub w majątku lub ich ekspektatyw);
    2. faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez podmiot lub
    3. pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
  • W nowych przepisach nie uwzględniono (względem uprzedniego stanu prawnego) następujących relacji:
    1. zawarcie umowy spółki nieposiadającej osobowości prawnej (oprócz zawierania takich umów z podmiotami z „rajów podatkowych”), niemniej szerokie pojęcie „transakcji kontrolowanej” również obejmuje to zdarzenie,
    2. zawarcie umowy wspólnego przedsięwzięcia (oprócz zawierania takich umów
      z podmiotami z „rajów podatkowych”), niemniej szerokie pojęcie „transakcji kontrolowanej” również obejmuje to zdarzenie,
    3. powiązania ze stosunku pracy,
    4. powiązania majątkowe.
  • Szczególną uwagę przykuwa nowy krąg podmiotów powiązanych wynikający z faktycznej zdolności osoby fizycznej do wpływania na podejmowania kluczowych decyzji gospodarczych. Chodzi tutaj o osoby fizyczne, mogące w istotny sposób wpływać na kluczowe decyzje gospodarcze podejmowane przez podmiot, pomimo braku formalnego umocowania w jego organach stanowiących lub kontrolnych.
    Ponadto za podmioty powiązane uznaje się również podmioty, jeżeli pomiędzy nimi występują relacje, które nie są ustanawiane lub utrzymywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, w tym mające na celu manipulowanie strukturą właścicielską lub tworzenie cyrkularnych struktur właścicielskich (chodzi o wyeliminowanie sytuacji, gdy dane podmioty nie były powiązane z uwagi na występowanie „sztucznych” struktur właścicielskich lub podmiotów, które zostały umieszczone w strukturze w celu przerwania łańcucha powiązań).

4. Progi dokumentacyjne – obowiązek dokumentacyjny

Od 1 stycznia 2019 r. limity dokumentacyjne zostały podwyższone i określone na „ryczałtowym” poziomie (bez względu na wysokość przychodów jak to miało miejsce na gruncie uprzednich regulacji).

Ustawodawca wprowadzając nowe przepisy w zakresie cen transferowych zrezygnował z uzależniania limitów transakcji od przychodów podmiotu i zdecydował się na ustalenie „sztywnych” limitów dla poszczególnych kategorii transakcji (w zasadzie jest to „powrót” do zasad obowiązujących przed 1 stycznia 2017 r., niemniej progi zostały ustalone na znacznie wyższym poziomie).

Lokalna dokumentacja cen transferowych (Local File + benchmark study) jest sporządzana dla:

    1. transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym,
    2. której wartość netto przekracza w roku podatkowym następujące progi:
      • 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej,
      • 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej,
      • 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej,
      • 2 000 000 zł – w przypadku innej transakcji.
  • Progi dokumentacyjne są ustalane odrębnie dla:
    1. każdej transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym niezależnie od przyporządkowania transakcji kontrolowanej do transakcji towarowych, finansowych, usługowych albo innych transakcji;
    2. strony kosztowej i przychodowej.
  • Przy ocenie, czy transakcja kontrolowana ma charakter „jednorodny”, uwzględnia się:
    1. jednolitość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym oraz
    2. kryteria porównywalności (m.in. cechy charakterystyczne dóbr, pełnione funkcje, angażowane aktywa, ponoszone ryzyka, warunku transakcji, strategia gospodarcza) oraz
    3. metody weryfikacji cen transferowych, oraz
    4. inne istotne okoliczności transakcji kontrolowanej.
  • Należy zwrócić uwagę, iż rozumienie pojęcia „transakcji jednorodnej” jest zbliżone do pojęcia „transakcji jednego rodzaju”, obowiązującego na gruncie regulacji obowiązujących przed 1 stycznia 2019 r.

Organ podatkowy może zażądać sporządzenia dokumentacji lokalnej dla transakcji nieobjętej obowiązkiem dokumentacyjnym w terminie 30 dni od doręczenia wezwania.

Obowiązkowi dokumentacyjnemu podlegają również rozliczenia dokonywane z podmiotami mającymi siedzibę w „rajach podatkowych”.

5. Zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego – transakcje „polskie” i „safe harbours”

Ustawodawca podążając za wytycznymi OECD zwolnił niektóre transakcje z obowiązku dokumentacyjnego, nawet w sytuacji przekroczenia progów:

  1. Transakcje „polskie”

Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych (Local file + benchmark study) nie obejmuje transakcji zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające siedzibę w Polsce, w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełniał łącznie następujące warunki:

    • nie korzystał ze zwolnienia podmiotowego,
    • nie korzystał ze zwolnienia przedmiotowego („SSE” i decyzja o wsparciu nowych inwestycji – „PSI”),
    • nie poniósł straty podatkowej.
  1. „Safe harbours”

a) Pożyczki

Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji lokalnej (local file + benchmark study) dla pożyczki wewnątrzgrupowej oraz organ odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości oprocentowania, jeżeli łącznie są spełnione poniższe warunki:

  • oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu MF (ogłaszanym nie rzadziej niż raz do roku) aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
  • nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
  • pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
  • w trakcie roku obrotowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 mln zł lub równowartość tej kwoty (pożyczkę w walucie obcej przelicza się według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wypłaty pożyczki);
  • pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Powyższe regulacje stosuje się również odpowiednio do kredytu i emisji obligacji.

b) Usługi o niskiej wartości dodanej

Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji lokalnej (local file + benchmark study) dla usług o niskiej wartości dodanej oraz organ odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu na kosztach tych usług, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

  • transakcja dotyczy usług wymienionych w załączniku do ustawy(m.in. księgowość, audyt, ZZL IT, prawo), które spełniają łącznie następujące warunki:
    • mają charakter usług wspomagających działalność gospodarczą usługobiorcy;
    • nie stanowią głównego przedmiotu działalności grupy podmiotów powiązanych;
    • wartość tych usług świadczonych przez usługodawcę na rzecz podmiotów niepowiązanych nie przekracza 2% wartości tych usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych;
    • nie są przedmiotem dalszej odprzedaży przez usługobiorcę, z wyłączeniem odprzedaży usług nabytych we własnym imieniu, ale na rzecz innego podmiotu powiązanego (refakturowanie)
  • narzut na kosztach tych usług został ustalony przy wykorzystaniumetody koszt plus albo marży transakcyjnej netto i wynosi:
    • nie więcej niż 5% kosztów – w przypadku nabycia usług,
    • nie mniej niż 5% kosztów – w przypadku świadczenia usług;
  • usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową;
  • usługobiorca posiada kalkulację obejmującą następujące informacje:
    • rodzaj i wysokość kosztówuwzględnionych w kalkulacji,
    • sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru kluczy alokacjidla wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z usług;
    • opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów.

c) Refakturowanie

Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji lokalnej (local file + benchmark study) dla transakcji polegających wyłącznie na dokonaniu rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego („refakturowanie”), jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

  • nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku;
  • rozliczenie nie jest związane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną;
  • rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego;
  • podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

 

6. Dokumentacja cen transferowych

Dokumentacja podatkowa może składać się nawet z trzech rodzajów dokumentacji tj. „Local file”, analiz cen transferowych (benchmark study), „Master file”. Obok obowiązków dokumentacyjnych mogą powstać również inne obowiązki mające związek z cenami transferowymi.

Obowiązek może objąć nawet 3 rodzaje dokumentacji wraz ze sporządzeniem i przekazaniem informacji o cenach transferowych. Ponadto mogą wystąpić obowiązki niezwiązane z dokumentacją podatkową, niemniej mające związek z obszarem cen transferowych:

    • „Local file” – dokumentacja dotycząca transakcji kontrolowanych realizowanych przez podmiot z podmiotami powiązanymi. Obowiązek sporządzenia powstaje, gdy wartość netto transakcji „jednorodnej” przekroczy odpowiedni próg wartościowy.

Termin sporządzenia: do końca 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego

    • Analiza cen transferowych (benchmark study) – część dokumentacji lokalnej mająca na celu wykazanie, iż warunki realizowanych transakcji kontrolowanych są „rynkowe”. Obowiązek sporządzenia powstaje, gdy wartość netto transakcji „jednorodnej” przekroczy odpowiedni próg wartościowy (każda dokumentacja lokalna musi zawierać benchmark study);

Termin sporządzenia: do końca 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego

    • „Master file” – dokumentacja grupowa zawierająca informacje o całej grupie podmiotów powiązanych, w skład której wchodzi podmiot. Obowiązek sporządzenia powstaje gdy podmiot powiązany zobowiązany do sporządzenia dokumentacji „lokalnej” jest konsolidowany metodą pełną lub proporcjonalną i należy do grupy podmiotów powiązanych:
      • dla której jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe;
      • której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200 000 000 zł lub jej równowartość.

Termin sporządzenia: do końca 12 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego

    • „TP – R” – informacja o cenach transferowych, zawierająca szczegółowe informacje (podsumowanie) w zakresie realizowanych transakcji z podmiotami powiązanymi (należy złożyć nawet w przypadku zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego dla transakcji „krajowych”, stosowania zwolnień „safe habour” i „czystego refakturowania”) oraz zawierająca oświadczenie podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Termin przekazania: do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego w formie elektronicznej do naczelnika urzędu skarbowego

  • Inne obowiązki mające związek z obszarem cen transferowych
    • „Country – By – Country – Reporting” – sprawozdanie o wysokości dochodów i zapłaconego podatku podmiotów powiązanych oraz miejscach prowadzenia działalności gospodarczej. Generalnie obowiązek sporządzenia powstaje, gdy skonsolidowane przychody przekroczą 3,25 mld zł lub równowartości tej kwoty (dotyczy spółek „matek” z siedzibą w Polsce).

Termin przekazania: 12 miesięcy od dnia zakończenia sprawozdawczego roku obrotowego w formie elektronicznej do Szefa KAS

      • CBC-P – powiadomienie w zakresie obowiązku przekazania informacji o grupie podmiotów. Obowiązek przesłania powiadomienia powstaje, gdy podmiot wchodzi w skład grupy podmiotów, która składa „Country – By – Country – Reporting”. Podmiot powiadamia, że jest jednostką dominująca, składającą CBC-R lub wskazuje jednostkę raportującą i państwo, w którym zostanie złożone CBC-R.

Termin przekazania: w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia sprawozdawczego roku obrotowego grupy podmiotów w formie elektroniczne do Szefa KAS.

7. Raje podatkowe

Obowiązek dokumentacyjny powstanie, w przypadku transakcji kontrolowanych lub niekontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową („raje podatkowe”), gdy wartość transakcji jest równa lub większa niż:

    • 2 500 000 PLN – w przypadku transakcji finansowej;
    • 500 000 PLN – w przypadku pozostałych transakcji.

Lista państw/terytoriów uznawanych jako „raje podatkowe” jest ogłaszana poprzez rozporządzenie Ministra Finansów.

Lokalna dokumentacja cen transferowych dla powyższych transakcji niekontrolowanych – oprócz „standardowych” elementów –  zawiera również uzasadnienie gospodarcze tej transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych. Elementami tego uzasadnienia są:

    • opis okoliczności z których wynika obowiązek dokumentacyjny;
    • test korzyści („benefit test”), tj. opis spodziewanych korzyści podatkowych oraz innych korzyści ekonomicznych (np. zwiększenie rentowności, wzmocnienie przewagi konkurencyjnej, zwiększenie rozpoznawalności marki etc.);
    • pozostałe przyczyny gospodarcze transakcji.

8. Metody wyceny

Ceny transferowe weryfikuje się stosując metodę najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach, wybraną spośród metod wskazanych w ustawie o CIT/PIT.

Choć w dalszym ciągu nie istnieje obowiązek stosowania konkretnych metod do ustalania cen między podmiotami powiązanymi, nowe przepisy wprowadziły wobec podatników ustawowy wymóg stosowania w pierwszej kolejności 5 metod do weryfikacji cen transferowych. W przypadku, gdy nie jest możliwe zastosowanie żadnej z tych metod – ustawodawca wprost dopuścił stosowanie tzw. szóstej metody – innej, najbardziej odpowiedniej w danych okolicznościach.
Przy wyborze metody najbardziej odpowiedniej w danych okolicznościach uwzględnia się w szczególności warunki, jakie zostały ustalone lub narzucone pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostępność informacji niezbędnych do prawidłowego zastosowania metody oraz specyficzne kryteria jej zastosowania.

Metody weryfikacji cen transferowych:

  • Metoda PCN

Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (PCN) polega na porównaniu ceny przedmiotu transakcji kontrolowanej z ceną stosowaną w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane i ustaleniu na tej podstawie wartości rynkowej przedmiotu transakcji kontrolowanej.

Metoda PCN może być stosowana tylko pod warunkiem zidentyfikowania odpowiedniej transakcji porównywalnej. Transakcja porównywalna to: (i) porównywalna transakcja między podatnikiem i podmiotem niepowiązanym (tzw. porównanie wewnętrzne) lub (ii) porównywalna transakcja pomiędzy podmiotami niepowiązanymi (tzw. porównanie zewnętrzne).
Przy ocenie porównywalności danej transakcji należy wziąć pod uwagę wszystkie kryteria porównywalności, zwłaszcza charakterystykę produktu. Jeśli między transakcją badaną i porównywalną transakcją niekontrolowaną nie występują różnice, które mogłyby w sposób istotny wpłynąć na cenę przedmiotu takiej transakcji na rynku lub można dokona racjonalnie dokładnych korekt eliminujących istotne efekty takich różnic, metoda PCN w przypadkach, w których istnieje możliwość jej zastosowania z reguły stanowi „pierwszy wybór” organów podatkowych w trakcie weryfikacji rynkowości badanej transakcji.

  • Metoda ceny odprzedaży

Metoda ceny odprzedaży polega na kalkulacji ceny zakupu towaru lub usługi od podmiotu powiązanego w drodze obniżenia ceny sprzedaży tego towaru lub tej usługi podmiotowi niepowiązanemu o marżę ceny odprzedaży.
Marża odprzedaży powinna zapewnić podmiotowi odprzedającemu pokrycie jego kosztów bezpośrednich i pośrednich, związanych z odprzedażą przedmiotu transakcji kontrolowanej, oraz zapewnić zysk odpowiedni do pełnionych przez ten podmiot funkcji, angażowanych aktywów i ponoszonego ryzyka.
Rynkową wartość marży ceny odprzedaży ustala się poprzez odniesienie do poziomu marży, jaką podmiot powiązany stosuje w porównywalnych transakcjach zawieranych z podmiotami niepowiązanymi, lub marży stosowanej w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane.
W świetle powyższego, metodę ceny odprzedaży stosuje się zazwyczaj w przypadku transakcji, w których jeden z podmiotów powiązanych pełni rolę dystrybutora, który najpierw nabywa towary od podmiotu powiązanego, a następnie odprzedaje je do podmiotów niepowiązanych.

  • Metoda koszt plus

Metoda koszt plus polega na ustaleniu ceny przedmiotu transakcji kontrolowanej na poziomie sumy bazy kosztowej i narzutu zysku, kalkulowanego w odniesieniu do bazy kosztowej.
Przez bazę kosztową rozumie się sumę kosztów bezpośrednio związanych albo sumę kosztów bezpośrednio lub pośrednio związanych z wytworzeniem we własnym zakresie lub nabyciem przedmiotu transakcji kontrolowanej.
Rynkową wartość narzutu zysku w stosunku do określonej bazy kosztowej ustala się poprzez odniesienie do poziomu narzutu zysku, jaki ten sam podmiot stosuje w porównywalnych transakcjach z podmiotami niepowiązanymi w odniesieniu do takiej samej bazy kosztowej, lub narzutu zysku stosowanego w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane w odniesieniu do porównywalnej bazy kosztowej.
W metodzie koszt plus do porównywalnej bazy kosztowej dodaje się porównywalny narzut zysku. W związku z tym, niezwykle istotne jest uwzględnienie wszelkich różnic w odniesieniu do poziomu i rodzaju wydatków wynikających z pełnionych funkcji i ryzyka ponoszonego przez strony transakcji będących przedmiotem porównania.
Podobnie jak w metodzie ceny odprzedaży, porównywalność w metodzie koszt plus zależy w dużym stopniu od stopnia podobieństwa między pełnionymi funkcjami, ponoszonym ryzykiem i warunkami umownymi transakcji.

  • Metoda podziału zysku

Metoda podziału zysku polega na określeniu łącznego zysku osiągniętego przez podmioty powiązane w wyniku danej transakcji, a następnie dokonanie podziału tego zysku pomiędzy te podmioty w sposób, w jaki dokonałyby tego podmioty niepowiązane, w szczególności uwzględniając pełnione przez strony transakcji kontrolowanej funkcje, angażowane aktywa i ponoszone ryzyka.
Proporcjonalnego podziału zysków, który stosowałyby niezależne podmioty uczestniczące w danej transakcji (transakcjach), dokonuje się poprzez określenie przychodów uzyskanych przez każdy z podmiotów powiązanych oraz poniesionych kosztów związanych z dana transakcją kontrolowaną. W przypadku gdy tak określone koszty przekraczają związaną z nimi sumę przychodów, podziałowi podlega strata.

Podziału zysku dokonuje się za pomocą:

    • analizy rezydualnej, w której suma zysków uzyskanych w związku z daną transakcją (transakcjami) przez podmioty powiązane uczestniczące w tej transakcji (transakcjach) dzielona jest w dwóch etapach:
      • w pierwszym etapie każdemu uczestnikowi transakcji przypisuje się minimalny zysk (minimalny zysk oznacza zysk, jaki osiągają podmioty niezależne pełniące podobne funkcje w tego rodzaju transakcjach – wynagrodzenie z tytułu pełnionych funkcji),
      • w drugim etapie wszelkie pozostałe zyski (zyski po podziale w pierwszym etapie, tzw. zyski rezydualne) dzielone są pomiędzy podmioty powiązane uczestniczące w danej transakcji zgodnie z zasadami, jakie ustaliłyby podmioty niezależne uczestniczące w takiej transakcji;
    • analizy udziału – która dzieli między podmioty powiązane połączony zysk z transakcji, w oparciu o względną wartość działań podjętych przez każdy z powiązanych podmiotów.
  • Metoda marży transakcyjnej netto

Metoda marży transakcyjnej netto polega na określeniu wskaźnika finansowego, odzwierciedlającego relację marży zysku netto, jaką uzyskuje podmiot powiązany w transakcji kontrolowanej, do odpowiedniej bazy. Bazę tę stanowić mogą w szczególności przychody, koszty, aktywa albo elementy przychodów, kosztów lub aktywów.
Marżę zysku netto określa się poprzez odliczenie od przychodu osiągniętego w wyniku transakcji kontrolowanej kosztów związanych z realizacją tej transakcji.
Jeżeli na potrzeby kalkulacji marży zysku netto zasadne jest uwzględnienie kosztów, których przypisanie bezpośrednio do danej transakcji nie jest możliwe, przypisania takich kosztów dokonuje się za pomocą zastosowania klucza alokacji, który w racjonalnie najlepszy sposób odzwierciedla proces tworzenia wartości w transakcji kontrolowanej.
Wyboru odpowiedniego wskaźnika finansowego dokonuje się przy uwzględnieniu specyfiki branży oraz istotnych okoliczności transakcji. Rynkową wartość wskaźnika finansowego ustala się poprzez odniesienie do poziomu wskaźnika finansowego:

    • jaki uzyskuje podmiot w porównywalnych transakcjach z podmiotami niepowiązanymi w odniesieniu do tej samej bazy albo
    • uzyskiwanego w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane w odniesieniu do porównywalnej bazy, albo
    • uzyskiwanego przez podmioty prowadzące działalność porównywalną do zakresu badanej transakcji w odniesieniu do porównywalnej bazy.
  • Metoda marży transakcyjnej netto jest stosowana w sytuacjach, gdy obie strony transakcji są zaangażowane w serię transakcji, w które jedna z nich angażuje istotne aktywa niematerialne, dla których trudno określić rynkowy poziom wynagrodzenia.
    • Technika wyceny jako „szósta metoda”
  • Jeżeli za inną metodę została uznana technika wyceny, metodę tę stosuje się w następujący sposób:
    • w przypadku gdy zastosowanie techniki wyceny wymaga oparcia analizy o prognozy – w pierwszej kolejności stosuje się prognozy sporządzone dla celów planowania finansowego;
    • wielkości bądź wskaźniki stosowane w ramach techniki wyceny powinny odpowiadać wartości rynkowej;
    • w przypadku, w którym prawidłowe zastosowanie techniki wyceny wymaga zastosowania czynnika dyskontującego:
      • wybór czynnika dyskontującego uwzględnia sposób, w jaki wyceniany przedmiot transakcji kontrolowanej generuje przepływy pieniężne,
      • wysokość czynnika dyskontującego uwzględnia poziom ryzyka biznesowego podmiotu powiązanego oraz poziom wahania przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez wyceniany przedmiot transakcji kontrolowanej;
    • analiza uwzględnia oczekiwany przez każdą ze stron transakcji kontrolowanej poziom wartości przedmiotu transakcji kontrolowanej.
  • Zródło: Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. 2018 poz. 2491.

9. Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji lokalnej

Podmioty powiązane zobowiązane do sporządzania dokumentacji lokalnej są zobligowane do złożenia odpowiedniego oświadczenia.

Od roku podatkowego 2022 (za ten rok i lata kolejne) oświadczenie o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach „rynkowych” jest częścią informacji TPR składanej do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Informację TPR (zawierającą oświadczenie) podpisuje i składa (elektronicznie) kierownik jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu (wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji).

10. Korekta cen transferowych

Podatnik może dokonać korekty cen transferowych po łącznym spełnieniu określonych warunków.

Zgodnie regulacjami podatnik może dokonać korekty cen transferowych (mieści się w tym m.in. korekta ceny, wyniku finansowego czy wskaźnika finansowego) poprzez zmianę wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, jeżeli są spełnione łącznie poniższe warunki:

  • w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie roku podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane (konieczność rozliczeń rynkowych już w trakcie roku zgodnie z posiadaną najlepszą wiedzą i doświadczeniem);
  • nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki (tj. okoliczności, których nie można było przewidzieć w momencie planowania poziomu cen transferowych na dany rok, np. istotne zmiany rynkowych cen surowców lub materiałów, spowodowane czynnikami niezależnymi od podatnika i podmiotu powiązanego) lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami „rynkowymi” wymaga dokonania korekty cen transferowych;
  • w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego lub dowód księgowy potwierdzające dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik;
  • istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem, w którym podmiot powiązany ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd;

W przypadku:

  • korekty zmniejszającej przychody lub zwiększającej koszty podatnika – konieczne jest łączne spełnienie wszystkich ww. warunków;
  • korekty zwiększającej przychody lub zmniejszającej koszty podatnika – wystarczające jest łączne spełnienie warunków z pkt 1) i 2).

Korekta cen transferowych powinna zostać ujęta w okresie rozliczeniowym, którego dotyczy, a nie w okresie, kiedy została wystawiona faktura korygująca lub inny dokument potwierdzający dokonanie korekty.

Warto w tym zakresie zapoznać się z objaśnieniami podatkowymi w zakresie cen transferowych z dnia 31 marca 2021 r. Najistotniejszy punkt objaśnień wskazuje, że korekta cen transferowych „in minus”, w przypadku niespełniania warunków określonych w art. 11e pkt 1-4 ustawy o CIT (skutek: brak możliwości jej rozliczenia jako „KCT11e” czyli „wstecz”) nie może zostać dokonana również na zasadach ogólnych (a więc na bieżąco). W przeciwnym razie – zdaniem Ministerstwa Finansów – podatnik faktycznie uzyskiwałby swobodę w zakresie wyboru sposobu i okresu dokonywania KCT11e, tj. zgodnie z ogólnymi zasadami korekt.

11. Informacja o cenach transferowych (TP-R)

TPR jest informacją podatkową składaną w formie elektronicznej do naczelnika urzędu skarbowego przez podmioty powiązane:

  • obowiązane do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych lub
  • realizujące transakcje kontrolowane objęte „zwolnieniem” z art. 11n pkt 1 ustawy o CIT (zwolnienie dla transakcji „polskich”) oraz art. 11n pkt 10-12 ustawy o CIT (zwolnienia „safe harbour” oraz „czyste refakturowanie”).

TPR szczegółowo opisuje transakcje realizowane przez podatników z podmiotami powiązanymi. TPR zawiera:

  • wskazanie organu, do którego jest składana, cel złożenia informacji i okres, za jaki jest składana;
  • dane identyfikacyjne podmiotu;
  • ogólne informacje finansowe podmiotu;
  • informacje dotyczące podmiotów powiązanych i transakcji kontrolowanych;
  • informacje dotyczące stosowanych cen transferowych oraz metod ich weryfikacji;
  • dodatkowe informacje lub wyjaśnienia dotyczące danych lub informacji, o których mowa powyżej;
  • oświadczenie podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Informację TPR podpisuje i składa (elektronicznie) kierownik jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu (wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji).

Powyższe pokazuje, iż organy podatkowe chcą pozyskiwać od podmiotów powiązanych bardzo szczegółowe dane w zakresie realizacji transakcji kontrolowanych. W związku z tym warto odpowiednio wcześniej zadbać o prawidłowe sporządzenie informacji TPR.

12. Kontrola cen transferowych

Weryfikacja cen transferowych stała się w ostatnim czasie głównym obszarem kontroli dokonywanych przez organy podatkowe.
Kontrola cen transferowych

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów oraz publikowanymi statystykami weryfikacja cen transferowych stała się głównym obszarem kontroli dokonywanych przez organy podatkowe

Najczęściej weryfikowane rodzaje rozliczeń

W praktyce kontrole podatkowe koncentrują się na weryfikacji transakcji istotnych ze względu na ich wartość, poniżej prezentujemy przykłady najczęściej kontrolowanych transakcji – w związku z częstotliwością ich kontroli należy takie transakcje ocenić jako transakcje podwyższonego ryzyka:

    1. Usługi wewnątrzgrupowe – Organy w tym zakresie weryfikują:
      • fakt wykonania usługi (badają pytania kto wykonał usługę, jaka jest wartość dodana dla nabywcy, jakie są dowody wykonania usług, z czego wynika zapotrzebowanie na usługę),
      • sposób wyceny transferu i zasadność nabywania usług za granicą (organy w trakcie kontroli próbują kwestionować zasadność nabywania usług – np. księgowości – za granicą, skoro tożsame usługi na rynku polskim są tańsze),
      • bazę kosztową (kontroli podlega kalkulacja bazy kosztowej, w przypadku bardziej szczegółowej kontroli weryfikowane są również dokumenty źródłowe potwierdzając fakt poniesienia wydatków ujętych w kalkulacji).
    2. Restrukturyzacje działalności – Organy kontroli w tym zakresie weryfikują:
      • cenę przenoszonych aktywów,
      • sposób relokacji aktywów, funkcji i ryzyk oraz potencjału zysku do podmiotu restrukturyzowanego,
      • zasadność zastosowania „exit fee” za przeniesienie aktywów, funkcji, ryzyk.
  • W trakcie kontroli z zakresu cen transferowych w przedmiotowym zakresie, organy kontroli są zainteresowane:
    1. poznaniem przyczyn restrukturyzacji;
    2. poznaniem struktury przed restrukturyzacją (w szczególności jak wyglądały rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi);
    3. poznaniem zmian struktury w związku z restrukturyzacja;
    4. zweryfikowaniem czy podmiot przejmujący pewne funkcje posiada odpowiednie zasoby aby tą funkcję realizować;
    5. zweryfikowaniem korzyści jakie niesie restrukturyzacja dla grupy kapitałowej i podmiotów biorących w niej udział (zdaniem organów restrukturyzacja jest zasadna, jeżeli podmioty w niej uczestniczące odnoszą korzyści);
    6. zweryfikowaniem kalkulacji opłaty „exit fee” (organy weryfikują założenia przyjęte do kalkulacji „exit fee”).
    7. Opłaty licencyjne za udostępnienie WNiP – W trakcie kontroli z zakresu cen transferowych w przedmiotowym zakresie, organy kontroli weryfikują:
      • posiadanie przez licencjodawcę odpowiedniej substancji ekonomicznej i odpowiednich zasobów dla skutecznego wykonywania swojej funkcji, czyli w głównej mierze ochrony znaku towarowego i jego promocji;
      • faktyczne ponoszenie kosztów związanych z ochroną i promocją znaku towarowego;
      • pozostawanie przez właściciela prawnego znaku towarowego jednocześnie jego właścicielem ekonomicznym tj. organy sprawdzają czy rzeczywiście odpowiada za strategię rozwoju i promocji znaku (w sytuacji uznania przez organ, że jest to inny podmiot, organ może zakwestionować zasadność ponoszenia opłaty licencyjnej),
      • zasadność biznesową ponoszenia opłaty przez podmioty z grupy (niezasadna będzie np. opłata za znak towarowy ponoszona przez producenta kontraktowego sprzedającego produkty wyłącznie do grupy lub za know how technologiczne ponoszone przez dystrybutora, nie zajmującego się wytwarzaniem produktu).

13. Przygotowanie do kontroli

Prawidłowe przygotowanie się podatników do kontroli cen transferowych może uchronić ich od dotkliwych sankcji.
 
Jak się przygotować do kontroli cen transferowych?

Powyższe przykłady weryfikowanych rozliczeń dowodzą, iż organy bardzo wnikliwie przyglądają się rozliczeniom wewnątrzgrupowym. Warto przygotować się do ewentualnej kontroli cen transferowych ze względu na poziom skomplikowania materii oraz dynamikę prowadzonych kontroli podatkowych.
W związku z tym, w celu zabezpieczenia cen transferowych w swoich przedsiębiorstwach, osoby decyzyjne powinny poważnie wziąć pod uwagę wprowadzenie procedury należytej staranności w zakresie cen transferowych obejmującej:

    • zasady identyfikacji kręgu podmiotów powiązanych,
    • weryfikację substancji ekonomicznej podmiotów powiązanych,
    • zasady gromadzenia materiałów potwierdzających zasady rozliczeń w tym m.in. bazy kosztowej, potwierdzeń wykonania usług.
  • Warto również, aby przedsiębiorstwa z grup kapitałowych dokonały:
    • przeglądu transakcji przeprowadzonych z podmiotami powiązanymi w ubiegłych latach,
    • zweryfikowania ich rynkowości oraz
    • wprowadzenia ewentualnych korekt dla przyszłych rozliczeń.
  • Prawidłowe przygotowanie się podatników do kontroli cen transferowych może uchronić od dotkliwych sankcji przewidzianych za uchybienia w przedmiotowym zakresie.

14. Sankcje

Niewywiązywanie się z nałożonych obowiązków w zakresie dokumentacji cen transferowych może skutkować poniesieniem negatywnych konsekwencji na gruncie podatkowym i karno – skarbowym.

Sankcje związane z cenami transferowymi mają szeroki zakres i mogą objąć zarówno:

    • podatnika jak i
    • organy zarządzające podatnika lub osoby odpowiedzialne za jego sprawy gospodarcze.

Regulacja

Czynność podatnika lub jej brak

Sankcja

Ordynacja podatkowa

   

Art. 58b i 58c w zw. z art. 58a § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej

Zastosowanie ceny „nierynkowej”
w transakcji zawartej pomiędzy podmiotami powiązanymi;

Brak przedłożenia dokumentacji cen transferowych

Jeżeli organ określi wysokość dochodu lub straty, ustali jednocześnie dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 10 % sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty i niewykazanego w całości lub części dochodu

   

W przypadku, gdy podstawa do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 mln zł, albo strona nie przedłożyła dokumentacji TP – stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 20%

   

W przypadku, gdy łącznie spełnione są przesłanki wskazane powyżej (15 mln zł i brak dokumentacji) – stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 30%

Kodeks Karny Skarbowy

   

Art. 56c KKS § 1 i 2

Brak sporządzenia dokumentacji TP (lokalnej/grupowej), sporządzenie jej niezgodnie ze stanem rzeczywistym

Kara grzywny do 720 stawek dziennych

Art. 56c KKS § 3

Sporządzenie dokumentacji TP (lokalnej/grupowej) po terminie

Kara grzywny do 240 stawek dziennych

Art. 80e KKS § 1

Brak złożenia informacji TPR, podanie w niej danych niezgodnych z dokumentacją lokalną lub ze stanem rzeczywistym

Kara grzywny do 720 stawek dziennych

Art. 80e KKS § 2

Złożenie informacji TPR po terminie

Kara grzywny do 240 stawek dziennych

Benchmark weryfikator

Zweryfikuj obowiązki podmiotu w zakresie analiz cen transferowych („benchmarkingów”). Sprawdź, czy dla realizowanych transakcji kontrolowanych przez podmiot należy sporządzić analizę cen transferowych oraz czy już posiadana analiza podlega obowiązkowi aktualizacji.


    Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia analizy cen porównawczej.


    Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia analizy porównawczej.

    Brak obowiązku sporządzenia analizy porównawczej nie oznacza, iż podmioty powiązane zwolnione są z obowiązku rozliczania się zgodnie z zasadą ceny rynkowej. Bowiem na podstawie art. 11c ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT (analogicznie art. 23o ust. 1 i ust 2 ustawy o PIT) podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane (a więc już na moment zawierania transakcji), a organ ma prawo do kwestionowania rynkowości rozliczeń i w efekcie doszacowania dochodu/zmniejszenia straty. Ma to również znaczenie dla kwestii możliwości dokonania korekty TP (tzw. "TP adjustment"), ponieważ jest ona możliwa pod warunkiem rynkowości rozliczeń w momencie realizacji transakcji (generalnie rynkowa metoda + rynkowy zysk). W związku z tym warto, nawet w sytuacji braku ustawowego obowiązku, rozważyć sporządzenie analizy porówanawczej celem zabezpieczenia rozliczeń.
    W przypadku zainteresowania wsparciem w zakresie sporządzania analizy cen transferowych zachęcamy Państwa do kontaktu



    Podmiot nie jest zobowiązany do sporządzenia analizy porównawczej.

    Brak obowiązku sporządzenia analizy porównawczej nie oznacza, iż podmioty powiązane zwolnione są z obowiązku rozliczania się zgodnie z zasadą ceny rynkowej. Bowiem na podstawie art. 11c ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT (analogicznie art. 23o ust. 1 i ust 2 ustawy o PIT) podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane (a więc już na moment zawierania transakcji), a organ ma prawo do kwestionowania rynkowości rozliczeń i w efekcie doszacowania dochodu/zmniejszenia straty.
    Ponadto pomimo przedmiotowego zwolnienia, mikro i mali przedsiębiorcy nadal są zobowiązani do złożenia oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji TP.
    Ma to również znaczenie dla kwestii możliwości dokonania korekty TP (tzw. "TP adjustment"), ponieważ jest ona możliwa pod warunkiem rynkowości rozliczeń w momencie realizacji transakcji (generalnie rynkowa metoda + rynkowy zysk). W związku z tym warto, nawet w sytuacji braku ustawowego obowiązku, rozważyć sporządzenie analizy porówanawczej celem zabezpieczenia rozliczeń.

    Podmiot jest zobowiązany do sporządzenia analizy porównawczej.

    Zgodnie z art. 11q ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT (analogicznie art. 23zc ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT) lokalna dokumentacja cen transferowych zawiera analizę cen transferowych, w tym:
    a) "analizę porównawczą" tj. analizę danych podmiotów niepowiązanych lub transakcji zawieranych z podmiotami niepowiązanymi lub pomiędzy podmiotami niepowiązanymi uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach kontrolowanych, albo
    b) "analizę zgodności" tj. analizę wykazującą zgodność warunków, na jakich została zawarta transakcja kontrolowana, z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane - w przypadku gdy sporządzenie analizy porównawczej nie jest właściwe w świetle danej metody weryfikacji cen transferowych lub nie jest możliwe przy zachowaniu należytej staranności.

    Czy pierwszym dokumentowanym rokiem, w którym podmiot uwzględnił sporządzoną analizę porównawczą (najnowszą posiadaną) był rok podatkowy 2020 lub wcześniejszy?

    Podmiot jest zobowiązany do sporządzenia nowej analizy cen transferowych dla roku podatkowego 2023.
    Zgodnie z art. 11r ustawy o CIT (analogicznie art. 23zd ustawy o PIT) analiza porównawcza oraz analiza zgodności podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 3 lata, chyba że zmiana otoczenia ekonomicznego w stopniu znacznie wpływającym na sporządzoną analizę uzasadnia dokonanie aktualizacji w roku zaistnienia tej zmiany.

    Posiadana przez podmiot analiza cen transferowych dla transakcji kontrolowanej powinna zachować ważność dla roku podatkowego 2023, przy założeniu, że od roku podatkowego w którym ta analiza została pierwszy raz użyta nie nastąpiła zmiana otoczenia ekonomicznego w stopniu znacznie wpływającym na sporządzoną analizę.


    W przypadku zainteresowania wsparciem w zakresie sporządzania analizy cen transferowych zachęcamy Państwa do kontaktu


    Wynik Benchmark Weryfikatora ma charakter wyłącznie poglądowy i nie stanowi porady podatkowej/prawnej. TLA nie bierze odpowiedzialności za wykorzystanie przez użytkownika wyników symulacji.

    Zmiana wsześniejszych odpowiedzi wymaga wyczyszczenia formularza.

    Słownik
    A
    C
    D
    E
    I
    K
    M
    O
    P
    R
    S
    T
    U
    Z

    Analiza porównawcza

    Analiza danych podmiotów niepowiązanych lub transakcji zawieranych z podmiotami niepowiązanymi lub pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach kontrolowanych.

    Analiza rezydualna

    Analiza stosowana w metodzie podziału zysków, która przeprowadza podział globalnego zysku z badanych transakcji kontrolowanych w dwóch etapach. W pierwszym etapie każdemu uczestnikowi przypisany jest dostateczny zysk zapewniający podstawowy dochód, właściwy dla typu transakcji, w którą uczestnik jest zaangażowany. Zazwyczaj podstawowy dochód jest określony przez porównanie dochodów rynkowych osiągniętych w podobnych typach transakcji przez przedsiębiorstwa niezależne. Podstawowy dochód generalnie nie uwzględnia dochodu wytwarzanego przez wyjątkowe i wartościowe aktywa posiadane przez uczestników. W drugim etapie wszelkie pozostałe resztowe zyski (straty) pozostające po podziale w pierwszym etapie zostają podzielone pomiędzy strony na podstawie analizy faktów i okoliczności, które mogą wskazać, jak ta pozostała kwota resztowa zostałaby pomiędzy podmioty angażujące analogiczne „wyjątkowe” aktywa.

    Analiza udziału

    Sposób wyznaczania udziału zysków w transakcjach grupowych; polega na szacowaniu na podstawie wybranego klucza podziału zysków transakcyjnych i ich dystrybucji do stron uczestniczących w transakcji.

    Analiza zgodności

    Analiza wykazująca zgodność warunków, na jakich została zawarta transakcja kontrolowana, z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane (przeprowadzana gdy sporządzenie analizy porównawczej nie jest właściwe w świetle danej metody weryfikacji cen transferowych lub nie jest możliwe przy zachowaniu należytej staranności).

    APA (Advance Pricing Agreement)

    Decyzja wydawana przez Szefa KAS, w której uznaje się, że cena transferowa transakcji kontrolowanej została ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

    CbCR

    Sprawozdanie o wysokości dochodów i zapłaconego podatku oraz miejscach prowadzenia działalności, jednostek zależnych i zagranicznych zakładów należących do grupy kapitałowej w roku podatkowym, składane w przypadku gdy skonsolidowane przychody na terytorium Polski oraz poza jej terytorium przekroczyły w roku podatkowym równowartość 750 000 000 EUR.

    CbCP

    Powiadomienie, w którym podatnik informuje że: jest jednostką dominującą, wyznaczoną jednostką albo inną jednostką, składającą informację o grupie podmiotów (tzw. CBC-R) albo wskazuje jednostkę raportującą (wraz z jej danymi identyfikacyjnymi) oraz państwo lub terytorium, w którym zostanie przekazana informacja o grupie podmiotów.

    Cena transferowa

    Rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cena, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy.

    CCA (Cost Contribution Agreement)

    Umowa polegająca na ustaleniu zasad udziału stron umowy w podziale ponoszonych wydatków oraz w sposobie partycypacji w uzyskanych dochodach przez wszystkich uczestników umowy; umowa o repartycji kosztów dotyczy w szczególności prac badawczo-rozwojowych oraz prac nad stworzeniem wartości niematerialnej i prawnej w postaci, np. znaku towarowego, patentu, know-how.

    Dokumentacja grupowa („Master File”)

    Dokumentacja opisująca działalność grupy kapitałowej, do jej posiadania za rok obrotowy są zobowiązane podmioty powiązane konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną, które są obowiązane do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych i należą do grupy podmiotów powiązanych dla której jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe i której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200.000.000 zł lub jej równowartość.

    Dokumentacja lokalna („Local File”)

    Dokumentacja opisująca działalność podatnika i transakcje kontrolowane realizowane z podmiotami powiązanymi, składa się z opisu podmiotu powiązanego, opisu transakcji, w tym analizy funkcji, ryzyk i aktywów,  analizę cen transferowych oraz informacje finansowe.

    Exit fee

    Opłata stosowana pomiędzy uczestnikami restrukturyzacji, uwzględniająca w jakim zakresie w rezultacie restrukturyzacji doszło do przeniesienia potencjału do generowania zysku, w szczególności wskutek przeniesienia wartościowych aktywów lub praw do tych aktywów, w tym wartości niematerialnych, rozwiązania lub istotnego renegocjowania istniejących umów,  przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

    Informacja o cenach transferowych (TP-R)

    Informacja składana do organu podatkowego, stanowiąca zbiór informacji o transakcjach zawieranych przez podatników z podmiotami powiązanymi oraz z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (w tzw. „rajach podatkowych”).

    Kompensata 3-letnia transakcji

    Jeżeli w wyniku transakcji kontrolowanych podmiot powiązany wykaże w jednym roku obrotowym dochód niższy, niż należałoby oczekiwać, gdyby warunki zostały ustalone pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, a w trzyletnim okresie obejmującym ten rok obrotowy wykaże w wyniku transakcji kontrolowanych dochód wyższy niż należałoby oczekiwać, gdyby warunki zostały ustalone pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, określając wysokość dochodu (straty) podatnika w drodze oszacowania organ podatkowy uwzględnia fakt, czy niższy dochód uzyskany w jednym roku obrotowym kompensowany jest wyższym dochodem z tego trzyletniego okresu.

    Korekta cen transferowych

    Korygowanie (dostosowanie) cen transferowych (tzw. TP adjustment), artykuł 11e ustawy o CIT zdefiniował szczegółowe warunki dopuszczalności korekty, które należy spełnić łącznie. Celem korekty cen transferowych jest dostosowanie cen transferowych za dany okres rozliczeniowy do wysokości zgodnej z zasadą ceny rynkowej (arm’s length principle).

    Metoda ceny odsprzedaży

    Polega na kalkulacji ceny zakupu towaru lub usługi od podmiotu powiązanego w drodze obniżenia ceny sprzedaży tego towaru lub tej usługi podmiotowi niepowiązanemu o marżę ceny odprzedaży.

    Metoda dedukcyjna

    Metoda sporządzania analizy porównawczej, charakteryzująca się wykorzystaniem specjalistycznych baz danych, w celu ustalenia zbioru transakcji lub podmiotów porównywalnych (eliminacja za pomocą wybranych kryteriów). Wykorzystywane bazy np.: Amadeus, QuickAnalytics, KtMINE, Bloomberg, Royalty Range.

    Metoda dodawania (addytywna)

    Metoda sporządzania analizy porównawczej, polegająca na przyjęciu do analizy podmiotów stanowiących najbliższą konkurencję dla podmiotu badanego.

    Metoda koszt plus

    Polega na ustaleniu ceny przedmiotu transakcji kontrolowanej na poziomie sumy bazy kosztowej i narzutu zysku, kalkulowanego w odniesieniu do bazy kosztowej.

    Metoda marży transakcyjnej

    Polega na określeniu wskaźnika finansowego, odzwierciedlającego relację marży zysku netto, jaką uzyskuje podmiot powiązany w transakcji kontrolowanej, do odpowiedniej bazy.

    Metoda podziału zysku

    Polega na określeniu łącznego zysku, jaki w związku z daną transakcją kontrolowaną osiągnęły podmioty powiązane, oraz podziału tego zysku między te podmioty w takiej proporcji, w jakiej dokonałyby tego podziału podmioty niepowiązane, w szczególności uwzględniając pełnione przez strony transakcji kontrolowanej funkcje, angażowane aktywa i ponoszone ryzyka.

    Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej

    Polega na porównaniu ceny przedmiotu transakcji kontrolowanej z ceną stosowaną w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane i ustaleniu na tej podstawie wartości rynkowej przedmiotu transakcji kontrolowanej.

    Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji

    Oświadczenie podatnika, że dokumentacja podatkowa została sporządzona za dany rok oraz że ceny transferowe transakcji kontrolowanych objętych lokalną dokumentacją cen transferowych są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane; oświadczenie generalnie jest podpisywane przez zarząd i brak jego złożenia lub poświadczenie w nim nieprawdy grozi sankcjami na gruncie KKS.

    Podmioty powiązane

    Podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot; podmioty, na które wywiera znaczący wpływ ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot; spółka niemającą osobowości prawnej i jej wspólnicy; podatnik i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółka kapitałowa wchodząca w jej skład i jej zagraniczny zakład.

    Potencjał zysku

    Oczekiwane przyszłe zyski, w niektórych przypadkach może obejmować straty. Określenie „potencjał zysku” jest często stosowane dla celów oszacowania wolnorynkowego wynagrodzenia za transfer dóbr niematerialnych lub działalności, lub dla obliczenia wolnorynkowego odszkodowania za rozwiązanie lub istotne renegocjowanie istniejących porozumień, gdy ustali się, że takie odszkodowanie lub wynagrodzenie miałoby miejsce między niezależnymi stronami w porównywalnych okolicznościach.

    Potrącenie umyślne

    Korzyść zapewniona w ramach grupy przez jedno przedsiębiorstwo powiązane innemu przedsiębiorstwu powiązanemu, która jest w pewnym stopniu umyślnie zrównoważona przez inne korzyści otrzymane w zamian przez to przedsiębiorstwo.

    Raj podatkowy

    Terytorium lub kraj stosujący szkodliwą konkurencję podatkową, lista krajów/terytoriów jest co jakiś czas aktualizowana poprzez rozporządzenie Ministra Finansów.

    Recharakteryzacja transakcji

    Instrument organu podatkowego, pozwalający określić dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia transakcji kontrolowanej, a w przypadku gdy jest to uzasadnione, określić dochód (stratę) podatnika z transakcji właściwej względem transakcji kontrolowanej, w przypadku gdy organ podatkowy uzna, że w porównywalnych okolicznościach podmioty niepowiązane nie zawarłyby danej transakcji kontrolowanej lub zawarłyby inną transakcję.

    Restrukturyzacja działalności

    Reorganizacja obejmującą istotną zmianę relacji handlowych lub finansowych (w tym również zakończenie obowiązujących umów lub zmianę ich istotnych warunków), wiążąca się z przeniesieniem pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka, jeżeli w wyniku tego przeniesienia przewidywany średnioroczny wynik finansowy podatnika przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu uległby zmianie o co najmniej 20% przewidywanego średniorocznego EBIT w tym samym okresie, gdyby nie dokonano przeniesienia.

     

    Safe harbours

    Regulacje zwalniające (po łącznym spełnieniu ustawowych warunków) podmioty powiązane z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji TP dla transakcji finansowych (pożyczki, kredyty, emisja obligacji) oraz dla usług o niskiej wartości dodanej z załącznika Nr 6 ustawy o CIT.

    Secret comparables

    Zasada postępowania w ramach kontroli polegająca na zapewnieniu stronie dostępu do informacji pozwalających ocenić prawidłowość sporządzenia analizy porównawczej (w tym przyjętych do niej danych)

    Transakcja kontrolowana

    Identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

    Usługi o niskiej wartości dodanej

    Usługi rutynowe świadczone w ramach grup podmiotów powiązanych, których zadaniem jest wsparcie głównej działalności przedsiębiorstwa, wykaz usług został wskazany w załączniku nr 6 do ustawy o CIT.

    Zasada arm’s lenght (ceny rynkowej)

    Międzynarodowa norma, która, jak uzgodniły kraje członkowskie OECD, powinna być stosowana do ustalenia cen transferowych do celów podatkowych. Jest ona sformułowana w art. 9 Modelowej Konwencji Podatkowej OECD następująco:„[…] jeżeli […] między dwoma przedsiębiorstwami w zakresie ich stosunków handlowych lub finansowych, zostaną umówione lub narzucone warunki, które różnią się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne przedsiębiorstwa, wówczas zyski, które osiągnęłoby jedno z przedsiębiorstw bez tych warunków, ale z powodu tych warunków ich nie osiągnęło, mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane”.

    Znaczący wpływ

    Definicja mająca znaczenie dla ustalenia kręgu podmiotów powiązanych – oznacza posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych; faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej; pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

    Masz pytanie?
    Napisz do nas.

      Benchmarking cen transferowych – klucz do skutecznej optymalizacji podatkowej

      W dzisiejszym dynamicznym świecie biznesu przedsiębiorstwa działające na arenie międzynarodowej muszą skrupulatnie zwracać uwagę na aspekty podatkowe, aby efektywnie zarządzać swoimi zasobami. Jednym z kluczowych kroków jest zastosowanie właściwego benchmarkingu cen transferowych. Stanowi doskonałą praktykę umożliwiającą osiągnięcie sukcesu w zakresie optymalizacji podatkowej. To proces, który pozwala firmom porównać własne praktyki cen transferowych z danymi rynkowymi. Współczesne przedsiębiorstwa, aby unikać konfliktów z organami podatkowymi, muszą dbać o starannie przygotowaną dokumentację cen transferowych. To swoiste zabezpieczenie przed nieprzewidzianymi konsekwencjami podatkowymi, a zarazem element zaufania w relacjach biznesowych. Kwestie cen transferowych i związanej z nimi dokumentacji są sprawdzane przez władze skarbowe, wobec tego warto powierzyć sporządzenie i terminowe oddanie tych pism specjalistom w tej dziedzinie.

      Ceny transferowe w transakcjach z rajami podatkowymi

      W regulacjach z zakresu cen transferowych dokumentacja jest obowiązkowa dla transakcji z podmiotem z raju podatkowego, czyli mającym miejsce zamieszkania, siedzibę czy zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Zasady te stosuje się zarówno dla transakcji kontrolowanych, jak i niekontrolowanych zawieranych z podmiotami powiązanymi i niepowiązanymi z rajów podatkowych. W ramach ostatnich zmian w przepisach wprowadzono wyższe progi dokumentacyjne w cenach transferowych. Dokumentację należy obecnie sporządzić przy transakcjach finansowych w wysokości co najmniej 2 500 000 zł i innych niż finansowe na min. 500 000 zł. Nasi prawnicy posiadają aktualną wiedzę i doświadczenie w zakresie dokumentacji cen transferowych, więc klienci mogą liczyć na kompleksowe wsparcie prawne.

      pl_PL