Wraz z dniem 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania opuści jednolity rynek UE i unię celną, co w konsekwencji oznacza, że w transakcjach z państwami członkowskimi będzie traktowana jako kraj trzeci. Długotrwałe negocjacje dotyczące nowych zasad współpracy dobiegły końca. 24 grudnia 2020 r. zatwierdzono Umowę o handlu i współpracy (EU – UK Trade and Cooperation Agreement), która określa post BREXITowe relacje UE ze Zjednoczonym Królestwem. Umowa nie została jeszcze podpisana, jednak ze względu na wyjątkowe okoliczności przyjęto rozwiązanie o tymczasowym jej stosowaniu już od 1 stycznia 2021 roku.
Z perspektywy celnej, istotne jest to, iż umowa przewiduje:
- zerowe cła i zerowe kontyngenty na wszystkie towary, które są zgodne z odpowiednimi regułami pochodzenia,
- pełną kumulację przy poświadczaniu pochodzenia towarów (dla traktowania preferencyjnego) – przedsiębiorcy mogą uwzględniać również te materiały, które były przetwarzane w Wielkiej Brytanii lub UE,
- wzajemne uznawanie upoważnionych przedsiębiorców AEO oraz innych programów dla zaufanych handlowców.
Niemniej, wkrótce przedsiębiorcy będą musieli zmierzyć się z nową rzeczywistością po zakończeniu okresu przejściowego związanego z BREXIT. Obrót towarowy z Wielką Brytanią będzie pozaunijny, co oznacza przejście z WDT / WNT na eksport / import towarów. Kontrole będą dokonywane wobec wszystkich towarów będących przedmiotem handlu. Powyższe powoduje m.in.:
- konieczność dokonania zmiany w systemach informatycznych w związku ze zmianą statusu Wielkiej Brytanii, która będzie traktowana jako podmiot spoza UE,
- konieczność dokonania formalności celnych wobec towarów wywożonych z obszaru celnego UE do Wielkiej Brytanii oraz przywożonych z Wielkiej Brytanii, tj. składanie zgłoszeń i deklaracji celnych czy też posługiwanie się numerem EORI,
- konieczność analizy zasad reprezentacji w zakresie wypełniania zgłoszeń celnych (importowych w Wielkiej Brytanii oraz eksportowych w UE),
- wymóg spełnienia i udokumentowania pochodzenia celnego towarów,
- rozliczenie VAT importowego, a w niektórych przypadkach także akcyzy.
Warto zaznaczyć, iż dla transakcji zawieranych z podmiotami mającymi siedzibę w Irlandii Północnej przewidziano wyjątkowe rozwiązania, zgodnie z którymi towary sprzedawane / kupowane w Irlandii Północnej nadal korzystają z przepisów wewnątrzwspólnotowych. Zatem w związku z BREXITem nie nastąpią żadne różnice w sposobie rozliczania tego typu transakcji z kontrahentami z Irlandii Północnej (nadal będzie istniała możliwość rozpoznawania WDT / WNT).
Mimo ogłoszonego porozumienia nie ulega wątpliwości, iż wymiana handlowa między UE a Wielką Brytanią ulegnie zmianie. Jednak przyjęta Umowa tworzy strefę wolnego handlu i kształtuje relacje UE – UK znacznie bardziej korzystnie w porównaniu z handlem na warunkach Światowej Organizacji Handlu.
Sytuacja nadal jest dynamiczna ze względu na dopiero planowaną ratyfikację Umowy i jej ograniczone w czasie obowiązywanie. W zakresie finalnych rozwiązań będziemy informować Państwa w kolejnych artykułach.