W dniu 30 listopada 2019 r. wejdą w życie regulacje (nowelizacja ustawy o ofercie publicznej) wprowadzające nowe obowiązki dla spółek, których akcje są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym.
Od tego dnia wskazane spółki będą musiały:
- przed zawarciem „istotnej” transakcji z podmiotem powiązanym – uzyskać zgodę rady nadzorczej spółki na jej zawarcie (statut spółki może przewidywać wyrażenie zgody również przez walne zgromadzenie);
- najpóźniej w momencie zawarcia „istotnej” transakcji – zamieścić na swojej stronie internetowej informacje o transakcji (m.in. wartość transakcji, informacje niezbędne do oceny czy transakcja została zawarta na warunkach rynkowych i czy jest uzasadniona interesem spółki i akcjonariuszy).
Przez „istotną transakcję” należy rozumieć transakcję:
- zawieraną z podmiotem powiązanym przez spółkę z siedzibą w Polsce, której co najmniej jedna akcja jest dopuszczona do obrotu na rynku regulowanym;
- której wartość przekracza 5% sumy aktywów ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki.
Jak liczyć wartość transakcji:
- gdy świadczenia powtarzające i umowa zawierana na czas nieokreślony – suma świadczeń przewidzianych w umowie w pierwszych trzech latach jej obowiązywania;
- gdy świadczenia powtarzające i umowa zawierana na czas określony – suma świadczeń za cały czas trwania umowy;
- gdy świadczenia jednorazowe – wartość transakcji (choć nie wynika to wprost z przepisów);
- gdy wartości poszczególnych transakcji zawartych z tym samym podmiotem powiązanym w okresie poprzedzających 12 miesięcy, z których żadna nie przekracza 5% sumy aktywów – należy zsumować te wartości i odnieść do limitu (w takiej sytuacji informacje na stronie www dodaje się niezwłocznie po przekroczeniu limitu, z kolei zgoda na zawarcie dotyczy transakcji, która spowoduje przekroczenie limitu).
Ustawa przewiduje również wyłączenia, zgodnie z którymi powyższe obowiązki nie mają zastosowania m.in. do transakcji zawieranych na warunkach rynkowych w ramach zwykłej działalności spółki. Niemniej w takiej sytuacji zachodzi konieczność opracowania przez radę nadzorczą procedury okresowej oceny spełniania tej przesłanki.
Wskazane regulacje dokładają spółkom akcyjnym nowych, uciążliwych obowiązków (m.in. przygotowanie procedury, permanentne „pilnowanie” każdej transakcji z podmiotem powiązanym) obok i tak już rozbudowanych obowiązków w zakresie cen transferowych, a co za tym idzie wątpliwości i pytania:
- jakie działania/czynności powinna obejmować procedura okresowej oceny rynkowości transakcji;
- co należy rozumieć przez „zwykłą działalność spółki” (czy np. zwykła działalność to ta wskazana w przedmiocie działalności w KRS?);
- gdy przedmiotem są świadczenia powtarzające się – jak ustalić wartość transakcji w przypadku braku umowy i braku określenia/prognozy wartości transakcji.
Biorąc pod uwagę powyższe, spółki akcyjne, których akcje są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym powinny zadbać o wprowadzenie odpowiednich mechanizmów, które pozwolą „przypilnować” nowych obowiązków.