Wyrok WSA z dnia 29 maja 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 329/15 (wyrok nieprawomocny) zapadł na gruncie stanu faktycznego, w którym spółka świadcząca usługi serwisowe, w umowach z kontrahentami przyjęła następujący model rozliczeń:
- z upływem każdego miesiąca przedstawia usługobiorcy dokument (zestawienie zbiorcze/raport) z dokonanych napraw, w tym również ich koszt,
- usługobiorca jest zobowiązany w terminie określonym w umowie, do jego zaakceptowania lub przedstawienia swoich uwag (w przypadku zastrzeżeń spółka dokonuje stosownych wyjaśnień/uzupełnień).
Dopiero po akceptacji będzie znana ostateczna kwota wynagrodzenia, natomiast z punktu widzenia odbiorcy – konieczne jest zweryfikowanie przeprowadzonych prac.
Spółka zwróciła się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji, czy w przypadku świadczenia usług serwisowych w przedstawionym modelu, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zaakceptowania przez usługobiorcę zrealizowanych prac.
Zdaniem organu podatkowego w omawianej sprawie wykonanie usługi nastąpi w momencie faktycznego zakończenia prac, do których zobowiązana jest spółka, a nie jak chce wnioskodawca – w momencie akceptacji wykonania usługi przez klienta.
Natomiast w ocenie sądu postanowienia umowne mogą mieć znaczenie dla sposobu opodatkowania podatkiem VAT, w tym także dla kwestii momentu rozpoznania obowiązku podatkowego według zasad ogólnych. Tym samym sąd nie podzielił stanowiska organu podatkowego, przy czym podkreślił, że powiązanie momentu powstania obowiązku podatkowego z postanowieniami umownymi nie jest regułą i jest zależne od rodzaju wykonywanej usługi.
Zdaniem sądu:
- wykonanie usługi naprawy nie nastąpi z chwilą faktycznej naprawy, a
- w momencie indywidualnie określonym przez strony umowy – moment podpisania raportu potwierdzający akceptację przez usługobiorcę zakresu wykonanych usług.
Sąd wskazał również, że rodzaj świadczonych przez spółkę napraw należy do rodzaju świadczeń:
w których kwestia wysokiej specjalizacji i jakości, a przez to także poziomu zadowolenia klienta, stanowi wiodące kryterium stopnia oceny wykonania usługi naprawy. Z tych powodów, wprowadzony w postanowieniach umownych wymóg ich akceptacji przez usługobiorcę znajduje przekonujące uzasadnienie, jako kryterium oceny, czy zlecona przez niego usługa naprawy tego sprzętu została w istocie wykonana (zrealizowana).
Prezentowane stanowisko sądu jest korzystne dla podatnika, ponieważ ten dopiero po ostatecznej akceptacji usługi przez klienta może wskazać wartość usługi (a tym samym określić podstawę opodatkowania).
Niemniej jednak należy oczekiwać stanowiska NSA w tym zakresie, w szczególności, że Ministerstwo Finansów również w przypadku innych usług za moment wykonania usług uważa ich faktyczne wykonanie (a nie podpisanie protokołów odbioru prac) – tak: Interpretacja ogólna MF z dnia 1 kwietnia 2016 r., sygn. PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.14, w sprawie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych lub budowlano – montażowych.
