Zgodnie z art. 11e ustawy o CIT, podatnik może dokonać korekty cen transferowych, jeżeli łącznie spełnia 5 warunków w tym m.in. ustala już w momencie realizacji transakcji kontrolowanych warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane.
W związku z tym:
- o ile do momentu wybuchu pandemii koronawirusa, transakcje kontrolowane realizowane były z uwzględnieniem benchmarkingów opartych o dane z okresów „porównywalnych” pod względem stabilności gospodarczej (np. 2016 – 2018)
- o tyle po wybuchu pandemii („zmiana otoczenia ekonomicznego” zgodnie z art. 11r ustawy o CIT obliguje do aktualizacji benchmarkingu) powinien zostać sporządzony nowy benchmarking, wskazujący rozliczenia rynkowe, uwzględniające COVID-19.
W związku z tym, iż zewnętrzne dane porównawcze dotyczące 2020 r. będą dostępne dla podatników dopiero w okolicach 2022 r., podatnicy, którzy chcieliby dokonać odpowiedniego adjustmentu:
- po pierwsze – zadają sobie pytanie czy ich rozliczenia dokonywane w trakcie 2020 r. są rynkowe i w efekcie czy spełniają warunek do dokonania korekty cen transferowych,
- po drugie – na standardowy moment dokonywania takich korekt (przełom 2020/2021 r.) nie będą posiadali wiedzy w jakiej wysokości ewentualna korekta powinna zostać dokonana.
Z pomocą podatnikom przychodzą regulacje rozporządzenia w sprawie cen transferowych, dotyczące tzw. kompensat trzyletnich, zgodnie z którymi istnieje możliwość skompensowania:
- niższego dochodu niż rynkowy, uzyskanego w transakcjach kontrolowanych w jednym roku obrotowym
- z wyższym dochodem niż rynkowy z transakcji kontrolowanych, uzyskanym w trzyletnim okresie obejmującym rok obrotowy, w którym rozpoznano niższy dochód.
Zgodnie powyższymi regulacjami, jest dopuszczalna sytuacja w której:
- podmiot, z uwagi na brak zewnętrznych danych porównawczych nie dokona adjustmentu w 2020 r.
- natomiast w momencie kiedy będą już znane dane rynkowe, odpowiednio powiększy/zmniejszy wynik 2022 r., tak aby wynik za cały okres 2020-2022 mieścił się w granicach rynkowych.
Dla celów uniknięcia sporu z organem w tym zakresie, podmioty w grupach powinny rozważyć przygotowanie odpowiednich porozumień regulujących dokonanie kompensaty trzyletniej.
Jako ciekawostkę można wskazać, iż § 9 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia w sprawie TP wskazuje, iż niższy dochód w jednym roku obrotowym jest równoważony:
- wyższym dochodem w następnym roku obrotowym,
- a nie wyższym dochodem w trzyletnim okresie obejmującym ten rok obrotowy,
– co zdaniem TLA wynika z niedostosowania przepisu z projektu rozporządzenia do wersji która ostatecznie weszła w życie (projektowany przepis art. 9 ust 2 rozporządzenia odnosił się właśnie do kompensaty w roku następnym).