Ministerstwo Finansów (dalej: MF) przedstawiło nowy projekt objaśnień podatkowych w sprawie WHT (dalej: Projekt). Jest to już kolejna odsłona objaśnień, przy czym projekt z 2019 r. nie doczekał się ostatecznej wersji.
Poniżej przedstawiamy kluczowe założenia najnowszego Projektu.
Definicja rzeczywistego właściciela należności
Projekt poświęca dużą uwagę definicji rzeczywistego właściciela (dalej: BO), dzieląc ją na dwie przesłanki.
- Przesłanka otrzymywania należności dla własnej korzyści i pełnienia funkcji pośrednika
Z pojęcia BO, MF wyklucza podmioty, które w odniesieniu do otrzymywanej należności pełnią funkcję administratora dochodu.
W projekcie posłużono się otwartym katalogiem przesłanek kwalifikujących dany podmiot jako „administratora dochodu”, tj. np.:
- płatności należności występują cyklicznie w regularnych odstępach czasu – co może rodzić pytania w przypadku wypłat przykładowo odsetek, które z reguły wypłacane są np. zgodnie z harmonogramem co kwartał,
- podmiot ma swoją rezydencję w państwie zajmującym wysokie miejsce na liście bezpośrednich zagranicznych inwestycji na terytorium Polski i jednocześnie nie występuje współmierność pomiędzy wielkością PKB tego państwa a skalą inwestycji prowadzonych z jego terytorium – przykład przesłanki, której weryfikacja w praktyce może być bardzo utrudniona.
- Przesłanka prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej
MF, powołując się na orzecznictwo TSUE, zaznaczyło, że:
- weryfikacja tego wymogu nie powinna ograniczać się wyłącznie do sprawdzenia fizycznej obecności takich podmiotów w innych państwach,
- należy dokonać szerokiej analizy w zakresie ustalenia istnienia substratu majątkowo-osobowego,
- należy zweryfikować kwestię sztuczności transakcji w oparciu o przepis art. 22c ustawy o CIT.
Konieczność weryfikacji statusu BO w odniesieniu do dywidend
W Projekcie:
- wskazano, że nawet jeśli przepisy danej UPO nie zwierają klauzuli „rzeczywistego właściciela” w odniesieniu do dywidend, odsetek i należności licencyjnych, to płatnik dla zastosowania danej preferencji i tak ma obowiązek dokonać takiej weryfikacji,
- podkreślono, że w przypadku dywidend, dla skorzystania ze zwolnienia, płatnik w ramach dochowania należytej staranności sprawdza status BO należności.
Wymóg efektywnego opodatkowania – przypadek dywidend
Kwestia efektywnego opodatkowania dotyczy warunku przewidzianego m.in. w art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, który to przypadek był przedmiotem licznych niekorzystnych wyroków w odniesieniu do możliwości stosowania zwolnienia przy wypłacie dywidendy.
Zgodnie z Projektem, w przypadku dywidend wymóg efektywnego opodatkowania odnosi się wyłącznie do aspektów podmiotowych.
Powyższe może nieść pozytywne skutki w kontekście wydawanych wcześniej negatywnych wyroków w tym zakresie.
Koncepcja look-through approach
W Projekcie zaznaczono, że stosowanie koncepcji look-through approach nie znajduje uzasadnienia w przepisach, zatem organy podatkowe co do zasady nie muszą jej stosować (MF przedstawia jedynie „wyjątki” od tej reguły).
Komentarz TLA
W Projekcie nie poruszono m.in. kwestii dochowania należytej staranności, która w praktyce wciąż rodzi wiele zapytań i problemów po stronie płatników WHT.
W porównaniu do projektu z 2019 r. obecny Projekt zawiera bardziej restrykcyjne podejście do kwestii spełnienia m.in. przesłanki posiadania statusu BO.
Na ostateczny zarys trzeba będzie jeszcze poczekać, gdyż termin konsultacji został wydłużony do 24 października 2023 r.
