Porozumienie inwestycyjne – czym jest i jakie korzyści z niego płyną dla inwestorów?
Porozumienie inwestycyjne – charakterystyka
W ramach pakietu rozwiązań dla MŚP i strategicznych inwestorów, proponuje się wdrożyć do polskiego systemu podatkowego nowy instrument w postaci umowy w sprawie skutków podatkowych planowanej inwestycji na terytorium RP. Porozumienie inwestycyjne (dalej: PI) ma łączyć w sobie funkcje gwarancyjne indywidualnej interpretacji podatkowej, WIS, WIA, APA oraz OZ. O wydanie PI starać się będą mogły podmioty planujące dokonanie nowej inwestycji na terytorium RP o wartości co najmniej 100 000 000 złotych (50 000 000 złotych od 2025 roku).
Więcej na temat zakresu PI, procedury zawierania umowy, kosztów, etc. znajdą Państwo w materiale przygotowanym przez TLA, dostępnym w linku poniżej.
PL Porozumienie inwestycyjne (PI)
Przyczyny wdrożenia PI
Jak czytamy w uzasadnieniu do ustawy, wdrożenie PI ma być odpowiedzią na niski poziom inwestycji prywatnych w RP. Winowajcą takiego stanu rzeczy mają być częste zmiany podatkowo-regulacyjne, które pozostają od lat jedną z najważniejszych barier dla rozwoju i inwestycji przedsiębiorców.
Trudno nie zgodzić się z powyższą diagnozą. Należy jednak wyróżnić tutaj dwa aspekty:
- z jednej strony problemem są częste zmiany legislacyjne wdrażane często bez odpowiedniego vacatio legis;
- z drugiej strony brak pewności stosowania prawa – wynikające ze zmian interpretacyjnych i niejednolitej praktyki administracji skarbowej.
PI pozostaje odpowiedzią jedynie na drugi wskazany wyżej aspekt, dlatego tylko częściowo rozwiązuje problem przywołany w uzasadnieniu.
Funkcja gwarancyjna PI
Jednym z kluczowych elementów dla „popularności” PI wśród inwestorów będzie zakres ochrony jaki PI będzie gwarantowało. Projekt przewiduje zasadę, że PI będzie wiązać w każdym czasie Inwestora i MF oraz organy podatkowe za okresy rozliczeniowe objęte porozumieniem. Wskazana zasada zostaje jednak ograniczona w sytuacji wypowiedzenia PI przez MF.
Zgodnie z projektem mają obowiązywać następujące zasady wypowiedzenia PI:
a) Inwestor będzie mógł wypowiedzieć PI w formie pisemnej w każdym czasie i bez uzasadnienia.
b) Z kolei MF będzie mógł wypowiedzieć PI w formie pisemnej pod rygorem uzasadnienia tylko w sytuacjach wskazanych w przepisach tj.:
- jeżeli zostanie ujawniona nowa okoliczność faktyczna lub nowy dowód, istniejące w dniu zawarcia PI i mające istotny wpływ na jego zawarcie lub treść, nieznane organowi w dniu jego zawarcia wskutek niepowiadomienia przez inwestora;
- jeżeli MF uzna PI za nieprawidłowe w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Niezwykle istotną sprawą jest, że wypowiedzenie PI przez MF będzie wywoływać skutek od pierwszego dnia jego obowiązywania. Inwestorowi nie będzie przysługiwać w takiej sytuacji ochrona z tytułu zasady nieszkodzenia. W praktyce oznacza to, że Inwestor pomimo stosowania PI będzie odpowiadał w zakresie:
- niezapłaconego podatku;
- odsetek za zwłokę;
- odpowiedzialności karno-skarbowej.
Przepisy nie przewidują żadnego trybu zaskarżenia wypowiedzenia PI przez MF. Do PI nie mają zastosowania przepisy dotyczące administracyjnego trybu odwoławczego ani sądowo administracyjnego. Wydaje się zatem, że interesy Inwestora w sytuacji wypowiedzenia PI przez MF nie będą dostatecznie chronione. Ze względu na umowną formę PI, ostatnią deską ratunku dla Inwestora może być spór przed sądami powszechnymi.
Kluczową kwestią dla bezpieczeństwa Inwestora będzie zatem szczegółowe i dokładne przedstawienie planowanych zasad funkcjonowania inwestycji w kontekście obszarów objętych PI. Sprawą wątpliwą wymagającą doprecyzowania w projekcie ustawy pozostaje sytuacja, w której już po zawarciu PI pojawią się okoliczności faktyczne, które mogą mieć wpływ na PI. Z jednej strony wystąpienie takich okoliczności po zawarciu PI nie spełnia warunku uprawniającego MF do wypowiedzenia PI. Z drugiej zaś strony przepisy w aktualnym brzmieniu nie zobowiązują Inwestora do złożenia wniosku o zmianę PI.