17 października 2019 r. TSUE wydał ważny dla eksporterów wyrok w sprawie C‑653/18, w którym uznał, że kwalifikacja danej transakcji jako eksportu i prawo do stosowania stawki 0% nie mogą być uzależnione od ustalenia, kto jest nabywcą towarów.
Stan faktyczny
- polska spółka sprzedała telefony komórkowe dwóm podmiotom ukraińskim,
- według ustaleń organów podatkowych, towary wywieziono poza UE, ale zostały nabyte przez inne podmioty niż wykazane na fakturach (nieustalone podmioty),
- w związku z tym, organy uznały, że nie doszło do eksportu towarów i spółka nie była uprawniona do stosowania stawki 0%.
Stanowisko TSUE
TSUE wskazał, że z eksportem i prawem do stosowania stawki 0% mamy do czynienia, jeśli zostaną zrealizowane kryteria obiektywne (przesłanki materialne), czyli gdy:
- prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę,
- a dostawca wykaże, że towar został wysłany lub przetransportowany poza terytorium UE.
Natomiast
- „fakt, że wywożone towary są nabywane poza Unią przez podmiot, który nie jest wykazany na fakturze i który nie został ustalony, nie wyklucza jednak spełnienia tych obiektywnych kryteriów,
- kwalifikacja danej transakcji jako eksportu (…) nie może być uzależniona od warunku, aby nabywca został ustalony”.
Z drugiej strony, TSUE podkreślił, że podatnik nie ma prawa stosować stawki 0%, gdy w ramach eksportu dojdzie do popełnienia oszustwa podatkowego, o którym podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć. Stawki 0% nie będzie mógł stosować podatnik, który umyślnie uczestniczył w oszustwie podatkowym.
Konsekwencje wyroku TSUE
Z wyroku TSUE jasno wynika, że jeśli przesłanki materialne uznania danej transakcji za eksport zostaną spełnione, to nawet jeśli okaże się, że nabywca nie jest znany (inny podmiot niż na fakturze), to spółka będzie miała prawo do stosowania stawki 0%, pod warunkiem, że wykaże, że dochowała należytej staranności przy weryfikacji kontrahenta, w kontekście ustalenia tego czy nie uczestniczy w oszustwie podatkowym.
Będziemy powtarzać jak mantrę, że wprowadzenie i stosowanie się do procedur dochowania należytej staranności jest bardzo ważne i w razie konieczności umożliwi wykazanie, że podatnik ma „czyste ręce”.