Zgodnie z Prawem Upadłościowym:
- Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.
- Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
- Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego we właściwym czasie może mieć kluczowe znaczenie dla uwolnienia się członków zarządu spółek kapitałowych od odpowiedzialności majątkiem osobistym za:
- zobowiązania (wobec kontrahentów) spółki co do której egzekucja okazała się bezskuteczna (art. 299 KSH);
- szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości we w właściwym czasie (art. 21 ust. 3 Prawa Upadłościowego);
- zaległości podatkowe spółki wobec której egzekucja okazała się w całości lub w części bezskuteczna (art.116 Ordynacji Podatkowej).
Ponadto członkowie zarządu spółek kapitałowych, którzy:
- nie zgłaszają wniosku o upadłość pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki podlegają grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 586 KSH);
- nie składają wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie mogą zostać pozbawione na okres od jednego do dziesięciu lat prawa:
- prowadzenia działalności gospodarczej
- pełnienia funkcji m.in. członka rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, spółki, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia.
Co istotne dla stwierdzenia zajścia podstawy do ogłoszenia upadłości (utraty zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych przez spółkę) nie ma znaczenia, że przewidywane jest, że „po powrocie do normalności” (wygaśnięcie COVID-19) spółka odzyska zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, bowiem na chwilę obecną nie można stwierdzić:
- na jak długo spółka utraciła płynność;
- jak wyglądała będzie struktura rynku „po powrocie do normalności”.
Niestety w zaistniałej sytuacji bieżące monitorowanie oraz odpowiednie zarządzanie zdolnością spółki do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych powinno być jednym z kluczowych obszarów działania członków zarządu spółek kapitałowych.