Zmiana CIT – obowiązek zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów
W dniu 1 stycznia 2013 r. wchodzi w życie ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (dalej: ustawa deregulacyjna), która wprowadza obowiązek zmniejszania kosztów uzyskania przychodów (dalej: KUP) w przypadku braku terminowych zapłat zobowiązań.
Wprowadzona zmiana zakłada, że jeżeli podatnik zaliczy dany koszt do KUP (wynikający z faktury, umowy albo innego dokumentu) i nie ureguluje zobowiązania, to będzie zobowiązany do zmniejszenia KUP o wskazaną kwotę w okresie, w którym upływa określony w ustawie termin, konkretnie:
- jeżeli termin płatności nie przekracza 60 dni to w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności,
- jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni to z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do KUP.
Podkreślić należy, iż proponowana przez ustawodawcę zmiana wydaje się być już sławna, niestety jako bohater negatywny. Konstrukcja przepisów i wynikających z nich rozwiązań są na tyle niejasne i sporne, że rozliczanie podatku dochodowego w roku 2013 może być bardzo uciążliwe dla wielu podatników. Jednoznacznie należy stwierdzić, że przepisy ustawy deregulacyjnej w wielu przypadkach (1) nie dają jasnej odpowiedzi w zakresie zasad dokonywania zmniejszenia KUP lub też (2) będą powodować bardzo duże obciążenia administracyjne dla podatników, którzy będą chcieli dokonywać prawidłowego rozliczenia w zakresie podatku dochodowego.
Uproszczone rozliczenie zaliczek
Mając na uwadze „zaproponowaną” przez ustawodawcę zmianę, należy wskazać, że jednym z rozwiązań, oczywiście poza terminowym regulowaniem zobowiązań (o ile tylko podatnik ma taką możliwość), może okazać się uproszczona metoda rozliczania zaliczek na podatek dochodowy (o ile możliwy będzie wybór takiej metody rozliczania zaliczek).
Zgodnie z ustawą o CIT, podatnik może wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w wysokości 1/12 podatku należnego:
- wykazanego w zeznaniu za poprzedni rok podatkowy (deklaracja złożona w 2012 r. za rok 2011), a jeżeli w tym zeznaniu nie została wykazana kwota podatku należnego
- wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata (deklaracja złożona w 2011 r. za rok 2010).
Warunkiem skorzystania z takiego rozwiązania jest to, aby podatnik w jednym z tych zeznań wykazał dochód (podmioty, które osiągnęły stratę niestety nie będą mogły skorzystać z przedstawionej opcji).
Podatnicy, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, są obowiązani:
- w formie pisemnej zawiadomić o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym, w którym po raz pierwszy wybrali omawianą metodę;
- stosować uproszczoną formę w całym roku podatkowym;
- wpłacać zaliczki w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni;
- dokonać rozliczenia podatku za rok podatkowy w zeznaniu rocznym.
Przedstawiona możliwość rozliczania zaliczek jest o tyle korzystna, iż:
- podatnik w trakcie roku podatkowego nie musi dokonywać kalkulacji zaliczek na podstawie wyników bieżącego roku (np. za 2013 na bazie danych roku 2013),
- co w związku z wyżej wskazaną zmiana przepisów ustawy o CIT da podatnikowi dużo czasu na (1) poznanie wykładni nowowprowadzonych przepisów oraz/lub (2) przygotowanie systemów informatycznych do kontroli terminów wynikających z ustawy deregulacyjnej.
Zmiana zasad ograniczania poboru zaliczek
Wskazać jednak trzeba, że wybór uproszczonej metody rozliczania zaliczek na CIT może wiązać się z ryzykiem. Dotyczy to sytuacji, gdy w trakcie roku podatkowego u podatnika na tyle zmienią się warunki ekonomiczne prowadzonej działalności, że kwota płaconych zaliczek będzie znacznie przewyższała oczekiwany podatek za dany rok podatkowy (lub też za dany rok oczekiwana jest strata podatkowa).
Mając powyższe na uwadze, warto jednak zwrócić uwagę na to, że ustawodawca w ustawie deregulacyjnej znowelizował także przepis art. 22 § 2a ustawy – Ordynacja podatkowa, który dotyczy możliwości ograniczenia zapłaty zaliczek.
- Wersja obowiązująca do końca roku 2012
Organ podatkowy, na wniosek podatnika, może ograniczyć pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.
- Wersja obowiązująca od 1 stycznia 2013 r.
Organ podatkowy, na wniosek podatnika, ogranicza pobór zaliczek na podatek, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.
W obecnym stanie prawnym organ podatkowy posiada pełną uznaniowość w zakresie ograniczania poboru zaliczek na podatek. W nowym stanie prawnym organ podatkowy będzie zmuszony ograniczyć zaliczki w przypadkach, gdy podatnik uprawdopodobni, że płacone przez niego zaliczki są niewspółmiernie wysokie.
Podsumowanie
Zastosowanie przez podatników metody uproszczonej rozliczania zaliczek w 2013 r., może w znaczny sposób ułatwić rozliczenie CIT za ten rok. Przede wszystkim rozwiązanie takie uchroni podatników przed problemami przy wyliczaniu zaliczek CIT, które mogą się pojawiać w związku z wprowadzonymi (delikatnie mówiąc) niejasnymi przepisami w zakresie zmniejszania KUP przy braku zapłaty zobowiązań.
Podatnik wybierający wskazany sposób rozliczania zaliczek CIT zyska czas na poznanie wykładni nowowprowadzonych przepisów oraz przygotowanie się od strony informatycznej do ich stosowania.
