6 czerwca 2018 r. na gruncie podatku od spadków i darowizn zapadł rewolucyjny wyrok NSA, obejmujący poniższy stan faktyczny:
- Skarżąca otrzymała od rodziców darowiznę, przy czym w umowie wskazano, że darowizna ma zostać przekazana na pokrycie ceny nabywanej przez nią nieruchomości,
- podatniczka wskazała w deklaracji, że podstawa opodatkowania będzie równa zero – ponieważ, jej zdaniem, polecenie na rzecz samej podatniczki stanowi ciężar darowizny – zmniejsza (a w tym przypadku zeruje) podstawę opodatkowania,
- organ podatkowy stwierdzając upłynięcie terminu na zgłoszenie darowizny, które uprawnia do zwolnienia, ustalił podatek do zapłacenia – nie uwzględniając polecenia na rzecz samej podatniczki jako kwoty, która zmniejsza podstawę opodatkowania.
Zarówno organ podatkowy, jak i sąd administracyjny I instancji nie przyznały podatniczce racji. Sprawa trafiła przed NSA, który uznając skargę kasacyjną za zasadną wskazał, że:
- w ustawie o podatku od spadków i darowizn nie jest zawarty warunek, że czerpiącym korzyści z polecenia nie może być obdarowany,
- a z brzmienia przepisu art. 7 ust. 2 tejże ustawy wynika, że kwotę podlegającą opodatkowaniu zmniejsza wykonane polecenia – bez różnicowania na charakter i rodzaj polecenia,
- zatem każde wykonane polecenie, nawet jeśli nie jest dokonane kosztem majątku obdarowanego, zmniejsza podatek.
Rozstrzygnięcie zawarte w wyroku powoduje, że możliwe jest uniknięcie opodatkowania otrzymanej darowizny (z poleceniem przeznaczenia otrzymanych pieniędzy na konkretny cel) nawet bez zgłoszenia otrzymania darowizny do organu podatkowego.