Pragniemy wskazać Państwu na wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 czerwca 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 2758/11), w którym Sąd analizował dopuszczalność zakwalifikowania przekazanych spółce przez jej wspólników kwot jako dopłat, które nie stanowią przychodu spółki (zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT).
Kwestią kluczową w omawianej sprawie było rozstrzygnięcie, czy przekazanie pożyczek wspólników na kapitał rezerwowy spółki miało charakter dopłat, które nie stanowią przychodu spółki, czy też charakter umorzenia zobowiązania, będącego przychodem podatkowym.
Stan faktyczny
Jedyni wspólnicy udzielili spółce z o. o. pożyczki. Następnie, zgromadzenie wspólników spółki, podjęło uchwałę o utworzeniu kapitału rezerwowego, który został pokryty z powyższych pożyczek (doszło do potrącenia wierzytelności wspólników z tytułu pożyczki oraz wierzytelności spółki z tytułu dopłat), jednak w wysokości nieproporcjonalnej do wysokości udziałów wspólników w spółce.
Zdaniem organów I jak i II instancji, z działań podjętych przez spółkę i wspólników wynika, że wspólnicy zwolnili spółkę z obowiązku zwrotu pożyczek. Organy podatkowe uznały, że skoro doszło do wygaśnięcia zobowiązania wynikającego z pożyczki, to umorzone pożyczki stanowią przychód spółki.
Spółka podniosła, że wnoszenie dopłat do kapitału, w tym tworzenie kapitału rezerwowego regulowane jest przez art. 177 § 2 KSH oraz przez art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT. Zdaniem spółki konwersja pożyczek wspólników na kapitał rezerwowy nie podlega zaliczeniu do przychodów.
Rozstrzygnięcie WSA
WSA w Warszawie podzielił pogląd organów podatkowych i stwierdził, iż do uznania kwot wniesionych tytułem dopłat za niestanowiące przychodu podatkowego spełniona musi zostać dyspozycja art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT, w której mowa o konieczności dokonania dopłaty wnoszonej do spółki w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.
W zaistniałym stanie faktycznym, dla prawnopodatkowej kwalifikacji kluczowe znaczenie miała zatem treść art. 177 § 2 KSH, stanowiącego o uiszczaniu dopłat przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów. Zdaniem Sądu:
- w sytuacji, kiedy dopłaty nie były proporcjonalne do udziałów wspólników w spółce,
- nie można uznać, że zostały one dokonane i
- w stosunku do tych dopłat nie znajduje zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT, a zatem
- stanowią one przychód spółki.
Komentarz TLA
Stanowisko wyrażone przez WSA w omawianym wyroku, wskazuje jednoznacznie na konieczność dokonywania dopłat w sposób zgodny z art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT, tj. w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Zatem, aby można było uznać, że kwoty wniesione tytułem dopłat nie stanowią przychodu spółki z o. o., powinny one być uiszczane przez wspólników w trybie i na zasadach ustalonych w KSH tj. równomiernie w stosunku do udziałów.
Należy zwrócić uwagę, iż w zaistniałej sprawie brak dokładności w działaniach wspólników, spowodował powstanie negatywnych konsekwencji podatkowych, w sytuacji, w której były one do uniknięcia.
Pogląd sformułowany przez WSA, jest zgodny z argumentacją NSA przedstawioną w wyroku z 19 grudnia 2006 r. (sygn. akt II FSK 26/06) oraz z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010 r. (sygn. akt III CZP 117/09) dotyczącą możliwości potrącania wierzytelności wspólników wobec spółki.