Senat w dniu wczorajszym (19 maja 2016 r.) bez poprawek przyjął ustawę o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza tzw. klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania. Celem tego projektu jest uszczelnienie i uporządkowanie systemu podatkowego przez wyznaczenie granic dopuszczalnej optymalizacji podatkowej.
Stosownie do nowych przepisów:
- „czynność dokonana przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny”.
Przy ocenie, czy sposób działania był sztuczny, ustawa nakazuje wziąć pod uwagę przede wszystkim występowanie:
- nieuzasadnionego dzielenia operacji,
- angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego,
- elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności,
- elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących,
- oraz ryzyka ekonomicznego lub gospodarczego przewyższającego spodziewane korzyści inne niż podatkowe w takim stopniu, że należy uznać, że działający rozsądnie podmiot nie wybrałby tego sposobu działania.
Klauzula:
- będzie dotyczyła korzyści podatkowej uzyskanej po dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej, przy czym
- nie będzie miała zastosowania, jeżeli korzyść podatkowa nie przekroczy 100 tysięcy złotych.
Ustawa przewiduje ponadto utworzenie Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Organ ten będzie miał za zadanie opiniowanie zasadności zastosowania klauzuli w indywidualnych sprawach – w przypadku uzyskania pozytywnej opinii dany podmiot będzie chroniony przed zastosowaniem w jego przypadku klauzuli (koszt wydania opinii wynosił będzie 20 tysięcy złotych).
Zwracamy uwagę, że nowelizacja wejdzie w życie w terminie 30 dni od momentu ogłoszenia, co oznacza że jeżeli prezydent nie będzie zwlekał z jej podpisaniem, przepisy mogą obowiązywać już w drugiej połowie czerwca.
Podkreślamy, iż odniesienie stosowania klauzuli do korzyści podatkowych uzyskanych po wejściu w życie nowelizacji nakazuje krytycznie spojrzeć na dotychczasowe optymalizacje podatkowe, w których czynność (transakcja) miała miejsce przed nowelizacją, jednak korzyść podatkowa wystąpi po nowelizacji.