TSUE w wyrok TSUE w sprawie C-935/19 uznał, że polskie przepisy nakładające na podatnika, który błędnie zakwalifikował transakcję, sankcję w wysokości 20% stoją w sprzeczności z art. 273 dyrektywy VAT i zasadą proporcjonalności.
Wyrok został wydany w stanie faktycznym gdzie:
- Spółka nabyła nieruchomość zasiedloną ponad 2 lata, sprzedawca opodatkował transakcję< /span>, a Spółka dokonała odliczenia podatku i wystąpiła o zwrot nadwyżki podatku VAT naliczonego wynikającego z deklaracji,
- podczas kontroli organ uznał, że sprzedaż nieruchomości korzysta ze zwolnienia, a strony nie wybrały formy opodatkowania transakcji, w związku z czym organ odmówił podatnikowi prawa do odliczenia z tytułu tej transakcji,
- Spółka skorygowała rozliczenia uwzględniając nieprawidłowości zgłoszone przez organ i została ukarana dodatkowym zobowiązaniem podatkowym w wysokości 20% kwoty zwrotu VAT nienależnie żądanej, na podstawie art. 112b ust. 2 ustawy o VAT.
TSUE wskazał, że należy odróżnić sytuację, w której nieprawidłowość wynika z błędu podatnika od sytuacji, w której występuje umyślne działanie, które nie stanowi okoliczności wyłączającej winę.
Przedmiotowy wyrok TSUE może być pomocny w odniesieniu do toczących się postępowań, gdzie było wymierzone dodatkowe zobowiązanie w VAT:
- przy uchyleniu decyzji w części dotyczącej wymierzonej sankcji lub
- w przypadku postepowań już zakończonych decyzjami ostatecznymi lub prawomocnymi wyrokami sądów administracyjnych może stanowić podstawę wznowienia postępowania w tym zakresie.
Istotne jest, aby w tym zakresie działać szybko, gdyż termin złożenia wniosku o wznowienie w postępowaniu podatkowym wynosi 1 miesiąc od dnia publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej a w postępowaniu sądowo administracyjnym – 3 miesiące od publikacji.
Wyrok jest dla podatników nadzieją, że polskie organy podatkowe będą brały pod uwagę konkretne okoliczności sprawy przy nakładaniu sankcji. Zasada automatyzmu w takich sprawach powinna być wykluczona, a organ powinien dokładnie zbadać co spowodowało potrzebę dokonania korekty deklaracji. Błędna interpretacją przepisów nie powinna kreować obowiązku zapłaty sankcji.