Wyroki TSUE z 26 lutego 2019 r., sygn. C-116/16, C-117/16 C-115/16, C-118/16, C-119/16 i C- 299/16 zawierają wiele istotnych kwestii w zakresie zwolnienia z WHT dywidend, odsetek i należności licencyjnych.
- Brak zwolnienia z WHT, gdy wynika ono z nadużycia prawa
- TSUE uznał, że organy krajowe mogą odmówić stosowania zwolnienia z WHT od wypłacanych dywidend, odsetek i należności licencyjnych, gdy wiąże się ono z nadużyciem prawa lub oszustwem,
- w polskiej ustawie o CIT wprost wynika to z art. 22c, jednak TSUE uznał, że nawet jeśli przepisy krajowe nie przewidują takiego rygoru, to i tak organy mogą odmówić stosowania zwolnienia, powołując się wprost na postanowienia dyrektywy.
- Okoliczności świadczące o nadużyciu prawa
TSUE wskazał przykładowe sytuacje, które mogą świadczyć o tym, że korzystając ze zwolnienia z WHT przy wypłacie dywidendy/odsetek/należności licencyjnych doszło do nadużycia prawa:
- struktura grupy jest tylko formalna, nie została utworzona ze względów odzwierciedlających rzeczywistość gospodarczą i ekonomiczną, a głównym lub jedynym jej celem było uzyskanie korzyści podatkowej (np. wprowadzenie do grupy podmiotu pośredniczącego pomiędzy spółką wypłacającą a spółką, która jest rzeczywistym właścicielem),
- dalsza wypłata otrzymanych dywidend/odsetek/należności licencyjnych w bardzo krótkim czasie po ich otrzymaniu na rzecz podmiotów niespełniających przesłanek do zwolnienia z WHT,
- podmiot otrzymujący dywidendę/odsetki/należności licencyjne nie ma władzy do dysponowania nimi pod względem ekonomicznym,
- jedynym przedmiotem działalności spółki otrzymującej należności jest ich otrzymywanie i przekazywanie właścicielowi lub innej spółce pośredniczącej.
- Na kim spoczywa ciężar dowodu nadużycia prawa?
- płatnik WHT ma udowodnić, że spełnia warunki formalne do korzystania ze zwolnienia,
- natomiast to organy mają udowodnić, że doszło do nadużycia prawa, czyli że odbiorca jest jedynie spółką pośredniczącą, za pomocą której dokonano nadużycia prawa.
- Wytyczne w zakresie „rzeczywistej działalności gospodarczej”
Z wyroku TSUE wynikają też wskazówki interpretacyjne, które należy brać pod uwagę, wykazując prowadzenie „rzeczywistej działalności gospodarczej” – są to np. informacje w zakresie: zarządzania spółką, bilansu księgowego, struktury kosztów i faktycznie poniesionych wydatków, zatrudnionych pracowników, pomieszczeń i wyposażenia, jakimi spółka dysponuje.
- Dla jakich spółek ten wyrok ma znaczenie?
Poziom bezpieczeństwa korzystania ze zwolnienia z WHT powinny szczególnie przeanalizować spółki należące do grup o rozbudowanej strukturze – w szczególności, jeśli w skład tej grupy wchodzą spółki z siedzibą w krajach spoza UE.
Podkreślić należy, że kwestionowane mogą być także wypłaty dokonane w poprzednich latach (wypłacone przed analizowanym wyrokiem TSUE).
