W sprawie o sygn. akt I FSK 1232/10 (wyrok z dnia 10 sierpnia 2011 r.) NSA rozstrzygał, czy dostawa gruntu zabudowanego budynkami, której cena odpowiada wyłącznie wartości ekonomicznej gruntu:
- powinna być uznana za jedną dostawę na gruncie podatku VAT, czy zgodnie z twierdzeniem organów podatkowych powinna być rozpoznana jako dwie dostawy, tj.: nieodpłatna dostawa budynków i odpłatna dostawa gruntu oraz
- według jakiej stawki powinna być opodatkowana wyżej opisana dostawa.
NSA rozpatrując sprawę oparł swoje rozstrzygnięcie w szczególności o:
- art. 29 ust. 5 ustawy o VAT:
„Zgodnie z treścią tego przepisu dostawa budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Przepis ten reguluje szczególną sytuację, gdy podatnik dokonuje w ramach jednej transakcji dostawy dwóch różnych towarów: budynku (budowli lub ich części) oraz gruntu, z którym budynek (budowla lub jej cześć) ten jest trwale związany. Treść tego przepisu, nakazuje opodatkować dostawę gruntu według tej samej stawki, co budynek na nim wybudowany. Jeżeli zatem dostawa dotyczy budynków i budowli, która objęta jest stawką 22%, dostawa gruntu związanego z tym obiektem jako niewyłączona z podstawy opodatkowania tegoż obiektu, również podlega opodatkowaniu według stawki 22%. W przypadku zaś, gdy dostawa budynków, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, ze zwolnienia korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony”,
- art. 47 § 1 i 2 w związku z art. 48 Kodeksu cywilnego:
„Z unormowań powyższych wynika jednoznacznie, że budynki są częściami składowymi gruntu […] część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych”.
W konsekwencji NSA uznał, iż w przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z jednolitym świadczeniem polegającym na dostawie gruntu wraz z budynkami, a więc dostawa będzie opodatkowana stawką właściwą dla budynków znajdujących się na gruncie.
Wskutek tego stanowisko Ministerstwa Finansów o podzieleniu dostawy gruntu zabudowanego na dwie odrębne dostawy (transakcje) należy uznać za nieprawidłowe.
Podsumowując, dostawa gruntu zabudowanego, która z ekonomicznego punktu widzenia obejmuje wyłącznie wartość gruntu (bez budynków), opodatkowana powinna być stawką VAT właściwą dla budynków znajdujących się na tym gruncie. Naszym zdaniem należy zgodzić się ze stanowiskiem NSA, iż ekonomiczne uzgodnienia między stronami transakcji nie powinny mieć wpływu na kwalifikowanie opisanej powyżej transakcji jako dostawy gruntu niezabudowanego.
