Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2010 r. (sygn. akt I FSK 106/10) NSA wypowiedział się w sprawie momentu korygowania obrotu VAT w sytuacji zwiększenia podstawy opodatkowania VAT i tym samym zwiększenia kwoty podatku należnego.
Spór sprowadzał się do odpowiedzi na pytanie, w którym okresie rozliczeniowym powinna zostać rozliczona faktura korygująca, zwiększająca wartość obrotu, a co za tym idzie wielkość podatku należnego. Według skarżącej spółki fakturę taką należało rozliczyć w miesiącu, w którym zostanie zawarty aneks zmieniający umowę leasingu i zostanie wystawiona faktura korygująca, natomiast Minister Finansów (z czym zgodził się WSA w Warszawie) przyjął w zaskarżonej interpretacji, że rozliczenie powinno nastąpić „wstecz”, tj. w miesiącu rozliczenia faktury pierwotnej.
NSA, słusznie zdaniem TLA uznał, iż jeśli przyczyną korekty były nowe uzgodnienia stron umowy i zdarzenie takie wywoływało skutki działające na przyszłość, to nie było podstaw do dokonywania korekty deklaracji „wstecz”, skoro pierwotnie sporządzona faktura i deklaracja VAT były prawidłowe.
NSA słusznie zauważył, że ustawodawca dopuszcza możliwość korekty podstawy opodatkowania i rozliczenia tej korekty w innym okresie rozliczeniowym niż okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Ustawodawca unormował wprost sytuację, w której podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w pierwotnie wystawionej fakturze, już po powstaniu obowiązku podatkowego. Nie zrobił tego jednak, gdy po powstaniu obowiązku podatkowego podstawa opodatkowania ulegnie zwiększeniu. Nie można z tego jednak wyprowadzić wniosku, że niezależnie od przyczyn, które powodują zmianę podstawy opodatkowania, zawsze korekta powinna być uwzględniona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Kryterium decydującym o momencie wykazania obrotu z tytułu korekty podstawy opodatkowania jest charakter zdarzenia powodującego konieczność dokonania korekty faktury. W ocenie NSA, jeżeli przyczyna korekty istniała już w momencie wystawienia faktury pierwotnej (np. popełniono błąd), wówczas korekta powinna być dokonana wstecz (tj. ujęta w rozliczeniu za okres, w którym w wyniku błędu zaniżony został podatek należny). Jeżeli natomiast przyczyna korekty powstała w terminie późniejszym (np. następuje uzgodniona zmiana ceny), korekta in plus powinna zostać ujęta na bieżąco, tj. w rozliczeniu za okres, w którym powstała przyczyna korekty (ponieważ faktura pierwotna była wystawiona poprawnie i w przeszłości nie doszło do zaniżenia podatku należnego).
