W wyroku z dnia 12 kwietnia 2013 r., (sygn. akt II FSK 1696/11) NSA stwierdził, że zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej przez spółkę na rzecz członków zarządu stanowi nieodpłatne świadczenie, a tym samym podlegający opodatkowaniu przychód tych osób.
Przedmiot sporu
Spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację, w którym pytała, czy w sytuacji zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej członków zarządu będących pracownikami spółki, koszt związany z wykupieniem tej polisy stanowi przychód ze stosunku pracy.
Spółka stała na stanowisku, że po stronie członków zarządu nie powstaje przychód, ponieważ:
- ubezpieczonym jest każdy członek zarządu (spółka zaznaczyła, że liczba członków zarządu może się zmieniać), a
- w polisie zostali wskazani ogólnie, bezimiennie, jako członkowie organu spółki.
Z takim stanowiskiem nie zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej, jednakże WSA uchylił zaskarżoną przez spółkę interpretację, wskazując, że jeżeli nie ma możliwości określenia konkretnego przychodu przypadającego na konkretnego członka zarządu, to nie można ustalić wartości przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Rozstrzygnięcie NSA
Sąd rozstrzygając sprawę zwrócił uwagę, że objęcie ochroną ubezpieczeniową członków zarządu spółki ma konkretny wymiar finansowy i jest korzyścią majątkową otrzymaną przez te osoby, jako nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.
NSA wskazał również, że ochrona ubezpieczeniowa obejmuje przypadki, w których członkowie zarządu byliby zobowiązani do zapłaty odszkodowania z tytułu wyrządzonej szkody zarówno na rzecz zakładu pracy, jak i na rzecz osoby trzeciej.
Sąd odniósł się również do kwestii, że przedmiotowej sytuacji, nie można porównać do wykupienia pakietów medycznych na rzecz pracowników i braku konieczności opodatkowania w momencie, gdy występuje tylko możliwość skorzystania przez pracownika z danych usług, ponieważ ochrona ubezpieczeniowa zabezpiecza realny i aktualny interes ubezpieczeniowy.
Dodatkowo NSA stwierdził, iż fakt objęcia jednym ubezpieczeniem wszystkich członków zarządu nie wyklucza możliwości ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia, gdyż „zapłaconą cenę zakupu usług – wyliczoną według wartości uiszczonych składek ubezpieczeniowych – należy odnosić do ilości osób objętych ubezpieczeniem i w ten sposób wyliczyć wysokość przychodu z nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych przez daną osobę”.
Podobne stanowisko w kwestii opodatkowania nieodpłatnego świadczenia (ubezpieczenia OC na rzecz członków zarządu) prezentował NSA w wyroku z dnia 8 listopada 2011 r., sygn. II FSK 527/11 . Ponadto poglądy zaprezentowane przez NSA potwierdzają stanowisko organów podatkowych – przykładowo:
- Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. ILPB1/415-358/13-2/TW;
- Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 18 czerwca 2013 r., sygn. IPPB2/415-220/13-4/AK.
Wskazać jednakże należy, że w sytuacji, gdy spółka zawiera umowę i ochroną ubezpieczeniową objęto podmioty takie jak: sama spółka, członkowie władz spółki, rady nadzorczej, prokurenci, pracownicy wykonujący funkcje zarządcze, a także inne osoby takie jak: współmałżonek lub inna podobna osoba (np. partner życiowy), spadkobiercy, przedstawiciele prawni lub cesjonariusze osoby ubezpieczonej – organy podatkowe prezentują pogląd, że wówczas nie powstanie przychód po stronie osoby ubezpieczonej (Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 21 sierpnia 2013 r., sygn. IBPBII/1/415-566/13/AA).
