Komentowane orzeczenie WSA w Gorzowie Wlkp. z 26 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I SA/Go 144/12) zapadło na tle następującego stanu faktycznego. Otóż na terenie gminy znajduje się targowisko, które stanowi jej własność. W związku z prowadzeniem targowiska gmina świadczy usługę dzierżawy na rzecz podmiotów handlujących na jego terenie. Ponadto, równolegle do czynszu dzierżawnego, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, gmina pobiera z mocy prawa – w drodze inkasa – opłatę targową.
Na tle powyższego stanu faktycznego gmina zapytała Ministra Finansów (dalej: MF), czy będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach VAT dokumentujących wydatki poniesione na utrzymanie targowiska?
Z faktu, iż gmina pobiera opłatę targową od zajętego na handel dzierżawionego miejsca, MF wywiódł, że targowisko nie jest wykorzystywane wyłącznie do prowadzenia czynności opodatkowanych – jak twierdziła gmina. W związku z tym, w ocenie MF, gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na utrzymanie targowiska, wyłącznie w części, w jakiej wydatki te związane będą z wykonywaniem przez gminę czynności podatkowych.
W efekcie sporu pomiędzy jednostką samorządu terytorialnego, a organem podatkowym sprawa trafiła do WSA w Gorzowie Wlkp., który rozstrzygnąć miał:
- czy rację ma gmina, twierdząc, że będzie jej przysługiwało pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na utrzymanie targowiska,
- czy też słusznym jest stanowisko organu, według którego, w związku z prowadzeniem targowiska, w działalności gminy oprócz czynności podlegających opodatkowaniu VAT na terenie targowiska, występują także czynności niepodlegające opodatkowaniu, tj. pobór opłaty targowej.
Ostatecznie sąd, odnosząc się do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt I FPS 9/10), w której stwierdzono, że czynności niepodlegające opodatkowaniu nie mogą wpłynąć na prawo do odliczenia podatku naliczonego, przyznał rację gminie.
W uzasadnieniu wyroku, WSA stwierdził, że skoro wartość czynności niepodlegających opodatkowaniu nie wchodzi do proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT – a do takiej kategorii zaliczyć należy opłatę targową – to gmina uprawniona będzie do pełnego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na utrzymanie targowisk.
Pokłosiem komentowanego wyroku jest uznanie, iż gminy – jako podatnicy VAT – w zakresie wykonywanych czynności opodatkowanych związanych z prowadzonymi targowiskami, uprawnione będą, nie tylko do dokonywania pełnych odliczeń podatku naliczonego związanego z bieżącymi wydatkami (np. dostawa wody, wywóz nieczystości) ale również do pełnych odliczeń związanych z o wiele wyższymi wydatkami dotyczącymi przykładowo przebudowy i modernizacji targowisk.
