W dniu 8 grudnia 2022 r. TSUE w sprawie C-247/21 wydał wyrok dotyczący uproszczonych transakcji trójstronnych (WTT).
Stan faktyczny
Transakcja dotyczyła spółki austriackiej, która brała udział w transakcji trójstronnej uproszczonej, gdzie:
- Spółka austriacka była pośrednikiem, czyli drugim podmiotem w łańcuchu dostaw,
- Spółka zakupiła towar od kontrahenta z Wielkiej Brytanii (wtedy należącej do UE),
- Ostatecznym nabywcą był podmiot z Czech,
- Towar jechał bezpośrednio z Wielkiej Brytanii do Czech.
Spółka austriacka na wystawionej fakturze zawarła zapis „zwolniona z podatku wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna”. Według austriackiego organu podatkowego nie doszło do takiej transakcji, a austriacki podatnik powinien wykazać podatek, gdyż podatnik nie wskazał, że to nabywca jest zobowiązany do rozliczenia podatku.
Podatnik naprawił swój błąd, poprzez wystawienie faktur korygujących, jednak organy podatkowe stwierdziły, że korekta jest bezskuteczna.
Co orzekł TSUE?
TSUE wskazał, że skorzystanie z uproszczenia jest warunkowe – dopiero spełnienie konkretnych przesłanek umożliwia podatnikom rozliczenie transakcji trójstronnej zgodnie z art. 141 unijnej dyrektywy VAT (art. 135 polskiej ustawy o VAT).
Jedną z przesłanek jest prawidłowe oznaczenia faktury, wystawianej przez drugiego podatnika w łańcuchu. Zdaniem TSUE, zgodnie z art. 226 pkt 11 unijnej dyrektywy VAT na fakturze powinno znaleźć się wyrażenie „odwrotne obciążenie”.
Według TSUE wskazanie na fakturze:
- wyrażenia „odwrotne obciążenie” powoduje, że spełniony jest warunek w zakresie wskazania przez drugiego podatnika, że osobą obowiązaną do zapłaty VAT jest ostatni nabywca, natomiast
- wyrażenie „zwolniona z podatku wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna”, które wskazał austriacki podatnik, nie wypełniało tej przesłanki.
Dodatkowo TSUE wskazał też, że rację ma organ austriacki, który wskazuje, że wystawienie faktury korygującej celem uzupełnienia brakującej informacji o osobie zobowiązanej do zapłaty VAT z tytułu WTT – jest bezskuteczne. Pominięcie na fakturze pierwotnej tej informacji nie może zostać skorygowane, poprzez jej uzupełnienie na fakturze korygującej.
Polskie przepisy
Przepisy polskiej ustawy o VAT wskazują, iż drugi w kolejności podatnik (odpowiednik austriackiego podmiotu w sprawie przed TSUE) musi zawrzeć na fakturze, m.in.:
- adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135-138 ustawy o ptu” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy artykułu 141 dyrektywy 2006/112/WE”;
- stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.
Ustawa o VAT nie wskazuje, aby obowiązkowe było zawarcie wyrażenia „odwrotne obciążenie”, jednak praktyka pokazuje, że podatnicy, wypełniając wskazane obowiązki, zawierają na fakturach dopisek taki jak „podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika”.
W naszej opinii wskazane wyrażenie jest wystarczające do zastosowania uproszczenia w transakcji trójstronnej, biorąc jednak pod uwagę przedstawiony wyrok, dla uniknięcia wątpliwości bezpiecznym rozwiązaniem jest wskazywać na fakturach wprost „odwrotne obciążenie” lub „reverse charge”.
