Przedmiot sporu
Przedmiotem sporu między organem podatkowym a podatnikiem była interpretacja przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości skorzystania z ochrony prawnej, jaką daje interpretacja indywidualna, przez następcę prawnego podatnika, w sytuacji gdy ten drugi nie zastosował się do interpretacji indywidualnej przed dniem połączenia obu podmiotów.
Stanowiska stron w sporze:
- zdaniem podatnika, przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące sukcesji generalnej zezwalają następcy prawnemu podatnika na korzystanie z ochrony prawnej, jaką niesie ze sobą interpretacja indywidualna prawa podatkowego, również w przypadku, w którym poprzednik prawny nie zastosował się do interpretacji.
- odmienne stanowisko zaprezentował jednak organ podatkowy, którego zdaniem w przedstawionym stanie faktycznym nie znajdą zastosowania przepisy o. p. dotyczące sukcesji podatkowej, gdyż w odniesieniu do interpretacji indywidualnych wydawanych na podstawie art. 14a o.p. nie można mówić o nabyciu żadnych praw ani przejęciu obowiązków.
Stanowisko NSA
Będąc związanym granicami skargi kasacyjnej NSA w przedmiotowej sprawie odnieść się mógł wyłącznie do zarzutów podniesionych w treści skargi kasacyjnej, które dotyczyły wadliwej wykładni dokonanej przez sąd pierwszej instancji. W konsekwencji, NSA utrzymał w mocy korzystne dla podatnika rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji.
Jednakże podkreślić należy, że w uzasadnieniu wyroku NSA w zasadzie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego zaprezentowanym w zaskarżonej interpretacji, stwierdzając, że interpretacja indywidualna:
- jako akt administracyjny nie rodzi po stronie podatnika żadnych praw ani obowiązków, wynikających z ustaw podatkowych,
- prawa takie (w postaci ochrony podatnika) powstają dopiero w momencie zastosowania się przez podatnika do interpretacji przed jej zmianą lub uchyleniem, w związku z czym
- w ocenie sądu następca prawny może skorzystać z ochrony o jakiej mowa w art. 14k i art. 14m o.p. wyłącznie wówczas, gdy podatnik, któremu udzielono interpretacji, zastosował się do niej przed dniem połączenia. Następca prawny uzyska przy tym ochronę w takim samym zakresie, jaki przysługiwałby jego poprzednikowi prawnemu.
Przedstawione w opisywanym wyroku stanowisko NSA może uchodzić za dyskusyjne, jednakże trzeba wskazać, że zostało ono powtórzone w innym wyroku NSA z dnia 21 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK 2486/11. W związku z czym zdaje się, że mamy do czynienia z kształtowaniem się niekorzystnej dla podatników linii orzeczniczej we wskazanym zakresie.