Od 1 lipca 2023 r. nie obowiązuje w Polsce stan zagrożenia epidemicznego wywołany epidemią koronawirusa. Oznacza to koniec zawieszenia „zwolnienia” pracodawców z konieczności przeprowadzania okresowych badań lekarskich pracowników.
Termin realizacji obowiązku w zakresie okresowych badań pracowników
Na zrealizowanie obowiązku przeprowadzenia okresowych badań lekarskich ustawodawca wyznaczył pracodawcy termin 180 dni, liczony od 1lipca 2023 r. Biorąc pod uwagę fakt, że do tej pory pracodawca kierował na okresowe badania lekarskie rotacyjnie, w zależności od zajmowanego stanowiska, nie częściej niż co rok i nie rzadziej niż co 5 lat, konieczność przebadania wszystkich pracowników w terminie zaledwie 180 dni może rodzić wiele problemów organizacyjnych. Problematyczne może być to, że:
- początek terminu przypada na początek okresu urlopowego (dwa pierwsze miesiące urlopowe mogą właściwie uniemożliwiać realizację obowiązku z uwagi na urlopy),
- termin ten dotyczy wszystkich pracodawców, a więc placówki medyczne mogą się okazać niewydolne.
Jakie działania powinni podjąć pracodawcy?
Przede wszystkim pracodawcy, mimo okresu urlopowego, powinni niezwłocznie przystąpić do przeprowadzenia badań i w tym celu:
- ustalić, w jakiej kolejności pracownicy będą się udawać na badania (przy ustalaniu harmonogramu kierowania na badania, pracodawca powinien wziąć pod uwagę obiektywne przesłanki, np. rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika, wiek, stan zdrowia),
- przygotować i wydać pracownikom skierowania na badania okresowe,
- wyznaczyć terminy, w jakich pracownicy powinni zgłosić się na badania (istotne, żeby badania odbyły się w godzinach pracy, a także, żeby nie zakłócały normalnego toku działania zakładu pracy).
Jakie dodatkowe kwestie wiążą się z przywróconym obowiązkiem kierowania na badania okresowe?
Konieczność przebadania wielu pracowników w terminie 180 dni może wiązać się dla pracodawcy ze skumulowaną ilością:
- orzeczeń o niezdolności do pracy (pracownicy od 2020 r. nie byli poddawani okresowym badaniom lekarskim, możliwe więc, że część pracowników jest niezdolna do pracy)
- kosztów, jakie pracodawca musi ponieść za przeprowadzone badania.
Wreszcie nie należy zapominać o karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł — w przypadku, gdy pracodawca dopuści do pracy pracowników bez ważnych badań okresowych po 28 grudnia 2023 r. (czyli po upływie terminu 180 dni).
Te wszystkie okoliczności przemawiają za zaplanowaniem i jak najszybszym przeprowadzeniem okresowych badań lekarskich.